Mở một chiếc máy tính hay bật một chiếc điện thoại, mỗi người đều có cơ hội dùng đến công nghệ tìm kiếm, gọi là tìm kiếm trực tuyến (online) hay tìm kiếm di động (mobile). Nhưng ít ai biết rằng tìm kiếm là những cổ máy làm tiền khổng lồ, là nơi cạnh tranh quyết liệt giữa những nhà bán lẻ, các nhà sản xuất, các hãng dịch vụ.
Trong khi việc tìm kiếm trên máy tính để bàn hay máy tính xách tay có thể cung cấp cho người dùng đủ mọi thứ, từ ý tưởng hàn lâm, các triết lý, thông tin công nghiệp, tri thức nông nghiệp đến những hiểu biết thường thức, thì tìm kiếm trên điện thoại hay máy tính bảng lại cho chúng ta những thông tin ngắn gọn, trực tiếp liên quan đến cuộc sống, hoạt động và việc làm.
Muốn biết chúng ta đang ở đâu giữa lòng đô thị rộng lớn, muốn tìm một cửa hàng thích hợp để ăn, tìm một trang web để mua quà sinh nhật, ghé một cửa hiệu mua ít đồ dùng, hay muốn biết giá cả và chất lượng của một món hàng giữa các nhà sản xuất khác nhau hay tại những cửa hàng khác nhau… tất cả đều có thể xuất hiện trên các kết quả tìm kiếm di động, ngay trên chiếc điện thoại mang theo bên mình.
Một phần tư dung lượng Internet thế giới nay lưu chuyển trên các thiết bị di động, trong khi đó điện thoại thông minh hay máy tính bảng là những thứ theo sát mỗi người ở mọi lúc, mọi nơi. Trung bình mỗi ngày chúng ta sử dụng điện thoại đến hơn một giờ, nhưng chỉ 28% thời gian để gọi cho nhau, 21% để nhắn tin, 17% để vào mạng xã hội, và có đến 15% để truy cập các trang web nhằm tìm kiếm các thông tin.
Cuộc điều tra mới đây của Công ty Nghiên cứu thị trường Nielsen cho biết cứ mỗi bốn lần tìm kiếm di động thì đã có ba lần người ta nhắm đến một món hàng hay một dịch vụ cụ thể. Có đến 81% số người sử dụng công nghệ tìm kiếm cho biết họ chọn tìm kiếm di động hơn tìm kiếm trực tuyến vì nó sẵn hơn, tiện lợi hơn, và đáp ứng nhanh hơn. Người ta tìm kiếm di động ở khắp mọi nơi, 8% tại nơi làm việc, 17% ngay trên đường đi, và 68% tại nhà, cửa hàng ăn hay trong khu giải trí.
Tìm kiếm di động, tức mobile, cho dù mới phát triển trong vài năm gần đây đã trở thành mỏ vàng cho ngành quảng cáo di động. Giá trị quảng cáo ở đó lên đến 60%, phần giá trị còn lại nằm trên các tin nhắn, trên màn hình, trong việc chia sẻ hình ảnh hay những đoạn băng video. Các nhà bán lẻ truyền thống từ siêu thị đến cửa hàng lớn nhỏ đang tích cực xây dựng các trang web di động để làm địa chỉ tìm kiếm cho các sản phẩm hay dịch vụ của họ.
Kết quả điều tra của Nielsen cho ra những con số cụ thể: 73% lượt tìm kiếm di động dẫn đến những động tác bổ sung, hoặc tìm kiếm sâu thêm nữa (36%), truy cập vào một trang web bán lẻ (25%), hay trao đổi thông tin qua blog, tin nhắn hay bằng miệng với những người khác (18%). Đặc biệt có đến 28% tin nhắn có thể dẫn thẳng đến việc mua sắm, như tới thăm một cửa hàng (17%), chọn mua một món đồ (17%), hay gọi đặt một dịch vụ (7%).
Sự chuyển hướng từ thương mại truyền thống, thương mại trực tuyến sang thương mại di động là rất rõ ràng. Các nhà bán lẻ trực tuyến cũng như các cửa hàng, siêu thị đều nhận thấy khách hàng sử dụng thiết bị di động tăng lên rất nhanh, nhất là giới trẻ và trung niên. Tỷ lệ này tại Amazon lên đến 34%, ở eBay 43%, Wal-Mart 44%, Target 57%, và doanh số thương mại di động trong quí 2-2014 tại Alibaba lên đến 27 tỉ đô la so với 55 tỉ đô la thương mại trực tuyến.
Không có những con số điều tra cụ thể tại Việt Nam, cũng không có danh sách những trang web di động mới mở nơi các thành phố nhưng người sử dụng điện thoại thông minh hay máy tính bảng tại TPHCM cũng như những vùng nông thôn xa đều đã quen với việc tìm kiếm di động, tức tìm kiếm mobile, bởi ở đó tràn đầy những thứ mà họ cần tìm ngay tại địa bàn sinh sống của họ hay tại nơi họ đang đi qua.
Hoàng Xuân Phương
