(SGTT) – Tuy chỉ là một món ăn dân dã được chế biến từ sợi đu đủ xanh nhưng ở Đà Nẵng người ta gọi là gỏi khô bò, ở Sài Gòn gọi là gỏi bò, trong khi tại Đà Lạt thì nó có cái tên nghe khá lạ tai - xắp xắp.
- Bản đồ ẩm thực: Say lòng thực khách gần xa với hương vị bún mắm nêm Đà Nẵng
- Bản đồ ẩm thực: Về Vĩnh Long nhớ tìm thưởng thức khoai lang “kén”
- Bản đồ ẩm thực: Đặc sắc món quà vặt nem chua Thanh Hóa
Tuy nhiên, nói vậy không có nghĩa rằng xắp xắp giống với gỏi khô bò. Món ăn vặt này vẫn có những nét khác biệt rất riêng và đặc sắc, đủ để khiến người thưởng thức phải gật gù thán phục.
Tò mò về tên món ăn, tôi được chị chủ quán bán xắp xắp tại Đà Lạt, cho rằng tên của nó bắt nguồn từ chính công đoạn chế biến. Cụ thể, khi đã chuẩn bị sẵn hết các nguyên liệu thì người ta mới bắt đầu sắp xếp chúng lên trên đĩa cho gọn gàng, tươm tất. Và rồi, nhiều người quen miệng gọi là xắp xắp, tên món ăn cũng vì thế mà ra đời theo.
Một phần xắp xắp gồm có đu đủ bào, phổi bò, mì giòn ăn kèm với mắm me cay cay, tương ớt và một ít đậu phộng cùng rau húng quế. Nếu như gỏi khô bò ở miền Nam có vị chua ngọt từ nước mắm, hay gỏi khô bò miền Trung đậm đà bởi nước mắm cay nồng, thì xắp xắp Đà Lạt như được chắt lọc vị tinh túy từ gỏi khô bò của cả hai vùng. Cụ thể, nước chan trong món xắp xắp Đà Lạt đặc biệt được làm từ nước me có độ chua dịu vừa phải, không quá ngọt và không quá cay nên có nét đặc trưng rất riêng.
Hơn thế, muốn xắp xắp ngon hơn thì phần nguyên liệu phải tuyển chọn rất kỹ lưỡng. Những trái đu đủ phải đủ xanh để đảm bảo sợi đu đủ có độ giòn nhất định, sau đó, đem bào sợi vừa ăn và ngâm đá lạnh để giữ độ giòn đấy. Xắp xắp Đà Lạt làm cho thực khách cảm nhận rõ đủ vị tinh tế trong từng sợi đu đủ giòn giòn, vị thanh thanh, thơm của đủ các nguyên liệu bình dị khác hòa quyện làm món ăn này ngon và hấp dẫn đến lạ thường.
Là một người con của phố núi tôi không còn xa lạ gì với món ăn vặt bình dân này, mỗi lần có dịp về nhà tôi lại ghé ngay quán quen để cảm nhận cái vị giòn của đu đủ, dai bùi của khô bò, ngọt mặn của nước chấm, cay nồng của tương ớt làm cho món xắp xắp ngon không thể lẫn vào đâu được.
Nếu bạn là người không thích vào nhà hàng sang trọng để thưởng thức những món ăn đắt đỏ, mà chỉ muốn lân la những hàng quán, lòng lề đường, tìm kiếm sự đa dạng trong thú ẩm thực hoặc đơn giản chỉ là thoả mãn niềm vui ăn vặt thì khi đến Đà Lạt xin mời thử qua món xắp xắp này nhé!
Bản đồ ẩm thực Việt Nam là chuyên mục mà Sài Gòn Tiếp Thị mong muốn truyền tải đến những du khách trong và ngoài nước các món ăn đậm nét văn hóa ẩm thực vùng miền do đầu bếp và người sành ăn địa phương giới thiệu. Thông qua đó, mọi người vừa thăm thú danh lam thắng cảnh vừa thưởng thức những món ăn ngon, khó quên. Mọi hình ảnh món ăn đặc trưng của các địa phương do bạn sở hữu có thể gửi về cộng tác với Sài Gòn Tiếp Thị tại địa chỉ e-mail: ducduy@thesaigontimes.vn
Hoài Ly