Như Quỳnh
Trong mắt của những người không hút thuốc, điếu thuốc lá thật dễ sợ khi nó tiềm ẩn nguy cơ bệnh tật trong làn khói trắng ấy. Những người đang ghiền thuốc lá cũng biết rất rõ thói quen này sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe của họ như thế nào. Song, làm thế nào để hạn chế thuốc lá là điều không đơn giản.
Đã 28 năm kể từ khi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chọn ngày 31-5 làm Ngày Thế giới không thuốc lá, nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam, vẫn đã và đang nỗ lực tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức trong cộng đồng về những tác hại do thuốc lá gây ra.
Theo ước tính của WHO, Việt Nam có khoảng 15 triệu người hút thuốc lá, nằm trong nhóm 15 quốc gia có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Với số người hút nhiều như vậy, tổ chức này ước tính mỗi năm Việt Nam có đến chục ngàn tỉ đồng bay theo làn khói trắng.
Điều quan trọng hơn, đó là thuốc lá ảnh hưởng đến sức khỏe của cả những người hút chủ động lẫn bị động (không hút nhưng hít phải khói thuốc của người khác). WHO ước tính, mỗi năm có hàng triệu người chết vì các bệnh liên quan đến thuốc lá, trong đó Việt Nam có khoảng 40.000 người. Điều chắc chắn là con số này sẽ không dừng ở đây nếu như không có những giải pháp quyết liệt hơn.
Thực ra, từ trung tuần tháng 11-2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá và cả việc bán thuốc lá. Những người vi phạm sẽ bị phạt hành chính từ vài trăm ngàn đồng đến cả chục triệu đồng.
Như vậy, hành lang pháp lý đã có, vấn đề còn lấn cấn hiện nay là khâu thực hiện. Đã có người bán thuốc nào bị phạt, đã có người nào hút thuốc không đúng nơi quy định bị phạt? Dường như lúc này vẫn chỉ trông chờ vào ý thức của từng người hút thuốc hơn là sợ những chế tài của luật.
Nếu có những người ý thức đi tìm nơi dành riêng cho việc hút thuốc thì cũng có người bạ đâu hút đó, có thể ngồi phì phèo điếu thuốc ngay khi xung quanh mình có phụ nữ và trẻ em. Hàng ngày, trên đường phố vẫn có không ít người khi dừng đèn đỏ thản nhiên bật quẹt châm điếu thuốc, không thèm quan tâm tới những người xung quanh đang ngột ngạt vì khói xe. Thậm chí ngay cả trong bệnh viện, nhiều người vẫn vô tư ngồi nhả khói lên trời mà quên mất đây là nơi cần môi trường trong sạch cho những người bệnh.
Không chỉ ghiền, hút thuốc còn tạo thói quen: vui cũng hút, buồn cũng hút, không vui không buồn cũng hút! Nhiều người lỡ ghiền, bỏ cả chục lần nhưng rồi lại tiếp tục hút. Rõ ràng, sẽ còn nhiều chuyện phải làm với thuốc lá, không chỉ những chiến dịch tuyên truyền nhằm gợi ý thức của người hút mà còn cần sự quyết liệt trong việc thực thi pháp luật. Có như vậy mới hy vọng ngày 31-5 là ngày không thuốc lá, bằng không nó sẽ chỉ là một ngày như mọi ngày.
