VŨ YẾN -
Dân số đang già, đi cùng với đó là nhu cầu sử dụng các sản phẩm tiêu dùng ngày càng tăng lên. Tuy nhiên, thực tế các sản phẩm tiêu dùng dành riêng cho nhóm dân số này không phong phú, nếu không muốn nói là khá ít.
Ít sản phẩm
Một khách hàng lớn tuổi đang tìm mua sản phẩm tại một siêu thị ở quận 1, TPHCM.
Một báo cáo mới đây của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy Việt Nam đang bắt đầu trở thành một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh. Việt Nam chỉ mất 18 năm để nhóm dân số 65 tuổi trở lên tăng từ 7% lên 14%. Còn theo các dự đoán của Liên hiệp quốc, số lượng người Việt Nam trên 65 tuổi sẽ tăng từ 6,3 triệu người hiện nay lên 18 triệu người vào năm 2040, chiếm tới hơn 18% số dân và biến Việt Nam từ một xã hội trẻ thành một xã hội già.
Đứng loay hoay lựa chọn một sản phẩm cháo dinh dưỡng cho mình và chồng tại một siêu thị ở quận 1, TPHCM, bà Minh, 60 tuổi), nhờ một người trẻ đang đi ngang qua đọc giùm nhãn mác và tìm giùm xem có sản phẩm nào ghi rõ là dành cho người trong độ tuổi từ 56 tuổi trở lên hay không. Tuy nhiên, sau khoảng 15 phút tìm kiếm, người trẻ đó không tìm được sản phẩm nào theo ý bà Minh.
Bà Minh cho biết, hai vợ chồng đều lớn tuổi, nên có nhu cầu sử dụng một số sản phẩm cháo dinh dưỡng, cháo ăn liền chuyên biệt, được sản xuất dựa trên việc nghiên cứu nhu cầu thực sự của lứa tuổi (ví dụ ít muối, ít đường, ít hoặc không có chất béo, dành cho người lớn tuổi bị bệnh tiểu đường, bị thận…) nhưng hầu như tìm không ra.
“Ngoài các sản phẩm dinh dưỡng không phong phú, đa dạng, đáp ứng nhu cầu của những người dùng lớn tuổi như tôi, các sản phẩm nước uống đóng chai cũng hầu như không có loại đặc thù dành riêng. Trong khi các sản phẩm cho lứa tuổi từ trẻ nhỏ, thanh niên tới trung niên thì nhiều vô kể. Có chăng là một số loại nước yến được mặc định là thích hợp dành cho người lớn tuổi. Trong nhóm các sản phẩm dinh dưỡng, có lẽ các mặt hàng sữa là phong phú hơn cả”, bà Minh nói.
Bà Mai An, 69 tuổi, nhà ở quận 7, TPHCM, cho biết khoảng 10 năm trở lại đây, quần áo bà mặc phải đặt may riêng cho phù hợp. Bà muốn tìm một cửa hàng chuyên bán hoặc bán nhiều sản phẩm dành cho lứa tuổi như bà nhưng tìm không ra. Dường như các sản phẩm thời trang dừng lại ở tuổi trung niên, từ 40 đến 50 tuổi.
Theo ghi nhận của Sài Gòn Tiếp Thị, không nhiều siêu thị, chợ và cửa hàng trên các tuyến đường tại TPHCM bán các sản phẩm dành cho người lớn tuổi, có chăng là các sản phẩm dinh dưỡng, nước uống giải khát sữa. Hiện tại, trên thị trường có khoảng 10 sản phẩm sữa dành riêng cho lứa tuổi từ khoảng 50 tuổi trở lên, trong đó có sữa Ensure, EnplusGold, Anlene, Vinamilk Sure Prevent, DFB Hanco Nutrition… Những sản phẩm này đều tập trung vào các công dụng như cung cấp canxi, chống loãng xương, tăng cường sức khỏe, sức đề kháng.
Đối với các dòng sản phẩm nước uống dinh dưỡng, gần như không có sản phẩm chuyên biệt nào ghi rõ trên bao bì, nhãn mác là dành cho người lớn tuổi, từ 56 tuổi trở lên. Trong nhóm sản phẩm này, nước yến đóng chai, đóng hộp như một mặc định dùng cho người ốm, người lớn tuổi cần bổ sung dinh dưỡng.
Thị trường tiềm năng
Bà Lê Thị Thanh Lâm, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Sài Gòn Food, cho biết ở phân khúc sản phẩm dành cho người lớn tuổi hiện nay Sài Gòn Food có cháo bổ dưỡng tổ yến với hai hương vị cá hồi và hạt sen lá dứa. Cháo được nấu chín từ nguyên liệu tươi theo công nghệ Nhật Bản nên có thể sử dụng trực tiếp mà không phải chế biến thêm. Sản phẩm có giá bán 40.000 đồng/gói.
Theo bà Lâm, hiện nay, những sản phẩm thực phẩm dành riêng cho người lớn tuổi trên thị trường chưa có nhiều, chủ yếu là hàng ngoại nhập. Tuy nhiên với hầu hết sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài thường ghi rõ thông tin trên nhãn, những sản phẩm của doanh nghiệp trong nước thì chưa thấy thể hiện. Sài Gòn Food cũng đã rất cân nhắc về vấn đề này, bởi việc thể hiện thông tin sản phẩm dành riêng cho người lớn tuổi sẽ giới hạn đối tượng sử dụng trong khi giá trị dinh dưỡng của sản phẩm khá phù hợp cho người có độ tuổi trẻ hơn.
“Thị trường dành cho người lớn tuổi đang rất tiềm năng. Trong năm nay, chúng tôi sẽ tiếp tục tung ra thị trường các sản phẩm mới phù hợp với người lớn tuổi như cháo gà ác nhân sâm”, bà Lâm chia sẻ.
Ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt may Thêu Đan TPHCM (AGTEK) kiêm Phó chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), cho biết từ xưa tới nay, trong ngành may mặc không sản xuất sản phẩm cho người lớn tuổi. Các lứa tuổi được phân chia, tương ứng với phân khúc khách hàng, sản phẩm trong ngành này bao gồm trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ, nam giới, trung niên. Người lớn tuổi hơn thì vẫn có thể sử dụng sản phẩm của người trung niên. “Có lẽ vì nhu cầu của người lớn tuổi không nhiều, nên doanh nghiệp, người sản xuất không tập trung vào đối tượng khách hàng này, không đầu tư để sản xuất ra sản phẩm riêng biệt”, ông Hồng nhận định.
Mặc dù không chia sẻ số liệu chính xác, nhưng chủ một cửa hàng chuyên may và bán quần áo thêu dành cho người lớn tuổi tại quận 3, TPHCM, cho biết lượng khách hàng tại cửa hàng chị khá lớn và các cửa hàng chuyên may sản phẩm dành cho người lớn tuổi như của chị không nhiều.
Ông Hồ Quốc Nguyên, Giám đốc quan hệ công chúng của Hệ thống siêu thị Big C, cho biết người cao tuổi là một trong những đối tượng khách hàng thường xuyên mua sắm tại Big C. Siêu thị này có các sản phẩm chuyên biệt dành cho nhóm khách hàng này, bao gồm các loại tã, miếng lót, các loại sữa bổ sung canxi, bổ sung dưỡng chất, đường ăn kiêng.
