Để da sạch mụn, bạn cần kiểm soát chế độ ăn uống, sinh hoạt và nghe theo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa da liễu.
Mụn trứng cá hình thành khi lỗ nang lông trên da bị bít tắc do chất bã nhờn tiết ra nhiều. Điều này xảy ra khi chúng ta bước vào tuổi dậy thì, cơ thể phát triển mạnh dẫn đến tăng sản xuất một số hormone làm cho các tuyết bã phình to và tiết ra nhiều chất bã nhờn. Đó là lý do lứa tuổi thanh thiếu niên chính là lúc bắt đầu xuất hiện mụn trứng cá.
Việc chăm sóc da mụn không quá phức tạp, ngoài việc tuân thủ tốt theo phương pháp của bác sĩ, bạn cần kết hợp với chế độ ăn uống phù hợp và thói quen sinh hoạt lành mạnh để nâng cao hiệu quả điều trị.
Vậy như thế nào là chế độ dinh dưỡng phù hợp với da mụn? Các bạn cần biết những kiến thức bổ ích liên quan đến vấn đề này.
Nên kiêng những gì?
Sữa bò: Các nhà khoa học đưa ra một số giả thiết cho rằng sữa bò có thể làm tăng lượng đường trong máu, do đó tăng mức độ viêm nhiễm, dẫn đến nổi mụn. Loại thực phẩm này cũng làm tăng nồng độ insulin, kích thích sản sinh lớp bã nhờn trên da. Hiện nay rất nhiều loại sữa bò có chứa nhiều hormone kích thích cơ thể sản xuất nhiều bã nhờn hơn.
Sữa cũng có chứa các kích thích tố tăng trưởng, kích thích sự phát triển quá mức của các tế bào da, có khả năng làm bít các lỗ chân lông. Một nghiên cứu vào năm 2005 đã chỉ ra rằng những người uống nhiều sữa có tỷ lệ mụn trứng cá nặng hơn nhiều so với những người uống ít sữa hoặc không uống sữa.
Đường: Bạn nên chú ý lượng đường mà bạn ăn trong một ngày. Chỉ uống một lon soda và ăn một thanh kẹo cũng có khả năng làm tăng lượng đường trong máu và sau vài giờ các nốt mụn sẽ xuất hiện trên da mặt. Do đó, nếu nghi ngờ việc ăn nhiều đường có thể là thủ phạm gây ra mụn, bạn hãy cố gắng kiêng bớt.
Sô-cô-la: Là một trong những món ăn làm cho những người hảo ngọt mê mệt. Tuy nhiên, bạn có biết ăn sô-cô-la có thể khiến cho tình trạng viêm và nhiễm khuẩn nghiêm trọng hơn, khiến da xuất hiện nhiều mụn. Mặc dù vậy, điều này còn tùy thuộc vào lượng sô-cô-la mà bạn ăn mỗi ngày có quá nhiều hay không.
Chất béo: Vừa ảnh hưởng đến sức khỏe vừa giúp cho mụn sinh sôi. Sự thừa thãi chất béo làm tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, gia tăng hiện tượng tiết bã nhờn ở nang lông khiến da dễ bị nổi mụn.
Caffein: Có rất nhiều bạn trẻ mỗi ngày phải uống nhiều cà phê để tỉnh táo làm việc, lâu dần thành một thói quen. Nhưng hấp thụ quá 300 mg caffein/ngày sẽ làm da bạn khô, sạm, nổi mụn và sớm bị lão hóa. Cà phê còn làm cho các mạch máu trong cơ thể giãn ra và để lại những mao mạch đỏ trên mặt.
Gia vị cay nóng: Các nhà khoa học lý giải, những thức ăn cay có tính hút ẩm và làm giảm độ ẩm trên da, làm da trở nên thô ráp. Ăn quá nhiều đồ cay sẽ gây kích thích lên da, làm da nóng và dễ nổi mụn. Những người da khô nên hạn chế thức ăn mặn, nóng cũng như nhiều thịt.
Ăn gì cho bớt mụn?
Nếu bạn đã ăn uống hợp lý, kiêng bớt các thực phẩm gây tổn hại da được liệt kê ở trên mà vẫn bị mụn thì sao? Có loại thực phẩm nào có thể giúp bạn chống lại tình trạng mụn trứng cá không? Câu trả lời là có.
Ăn nhiều thực phẩm chứa axit béo omega-3, chẳng hạn như cá béo, quả óc chó, hạt lanh có thể giúp bạn kiểm soát tình trạng viêm và cải thiện mụn trứng cá hiệu quả. Ngoài ra, trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa có thể bảo vệ da khỏi các tác động môi trường. Do đó, bạn nên uống nhiều trà xanh hơn trong ngày.
Hàu là loại thực phẩm có chứa nhiều kẽm. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất kẽm có thể làm giảm mụn trứng cá. Ngoài hàu, bạn nên hấp thụ kẽm từ các loại thức ăn như mầm lúa mỳ nướng (rắc trên xà lách và rau húng), gan cừu, thịt bò nướng, bí đỏ rang, hạt bí và hạt dưa hấu khô.
Ngoài ra, chứng thèm ăn ngọt thường có liên quan đến việc thiếu hụt crôm. Tăng cường hàm lượng crôm còn giúp giảm tỷ lệ nhiễm trùng trên da, giúp điều trị mụn dễ dàng hơn.
Ăn nhiều hoa quả, rau củ - vốn có nhiều beta-carotene - cũng giúp giảm bớt bã nhờn và chống viêm một cách tự nhiên. Những loại rau có màu xanh đậm rất tốt trong việc loại bỏ các tạp chất trong cơ thể, giúp bạn có làn da mịn màng hơn.
Những thực phẩm chứa nhiều probiotic có thể làm giảm tình trạng viêm trong ruột, giúp cải thiện mụn trứng cá. Để bổ sung probiotic trong chế độ ăn hằng ngày, bạn hãy dùng sữa chua, bắp cải bơ, sô-cô-la đen, tảo vi, súp miso, dưa chua, kimchi và trà kombucha.
Các acid béo như omega-3, omega-6 và omega-9 đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát nồng độ androgen, ngăn ngừa sự dư thừa bã nhờn ở lỗ chân lông và tuyến nang lông, giúp giảm thiểu nguyên nhân gây ra mụn. Bạn cần lưu ý rằng quá nhiều omega-6 lại có hại cho cơ thể, vì vậy cần cân bằng bằng cách tăng lượng hấp thụ acid béo omega-3 và omega-9. Những acid này có thể tìm thấy trong các loại cá biển, dầu mè, dầu nành, dầu ô-liu, trứng, sữa...
Các vi khoáng như Vitamin A, E, B, C, P được xem là chất quan trọng nhất trong việc trị mụn ở những người thiếu hụt vi chất này. Đồng thời, vi khoáng đóng vai trò khá lớn trong việc giảm quá trình sản xuất bã nhờn trên da. Chúng còn giúp cho da được mịn màng và khỏe mạnh, kháng khuẩn, chống ôxy hóa, cải thiện tuần hoàn máu, cải thiện và phục hồi những hư tổn trong mô và biểu bì.
Cuối cùng, chúng ta nên uống nhiều nước (1.5 lít mỗi ngày), ăn nhiều rau, quả tươi để làn da luôn được dưỡng ẩm và được cung cấp các Vitamin cần thiết.
Ths. Hoàng Mai Loan, Giám đốc y khoa Freshskin Clinic & Spa
