(SGTT) - Sau 8 năm chơi SUP, dạy chơi SUP và bán SUP, chúng tôi nhận thấy những người mới quan tâm đến SUP thường có những ngộ nhận giống nhau. Dưới đây là những ngộ nhận phổ biến và sự thật về chúng.
Ngộ nhận
1. Chơi SUP phải biết bơi
2. SUP khó học
3. SUP đắt tiền
4. SUP chỉ chơi vào mùa hè
5. SUP bơm hơi chóng hỏng
6. SUP đốt calory không nhiều như các môn thể thao khác.
7. SUP càng dài, càng lớn chèo càng nhanh
8. SUP có nhiều fin thì chèo nhanh hơn SUP ít fin (fin là bánh lái).
9. SUP hơi càng dày càng tốt.
10. SUP cứng (foam EPS) chèo nhanh hơn SUP bơm hơi
11. SUP bơm hơi đắt tiền hay rẻ tiền chỉ là do cái nhãn hiệu chứ chất lượng chả khác biệt mấy
12. Chơi ở biển phải dùng SUP dài và nhọn.
13. Áo phao quan trọng hơn dây chân (leash)
14. Dùng dây coil leash (dây xoắn) tốt hơn straight leash (dây thẳng)
15. Mới bắt đầu chơi thì nên mua SUP nào?
Sự thật
Biết bơi là rất quan trọng để chơi bất cứ môn thể thao nước nào tuy nhiên ngay cả khi bạn không biết bơi thì bạn vẫn có thể chơi SUP, kayak hay bất cứ môn thể thao nước nào khác nếu bạn tuân thủ việc mặc áo phao khi chơi. Tôi vẫn phải khẳng định lại là biết bơi rất cần thiết.
SUP không khó học với phần lớn mọi người. Thông thường chỉ sau 1-2 buổi học là người tập có thể đứng chèo trên ván SUP và sau khoảng 4-5 buổi là chèo thành thạo. Cá biệt có những người tập cả tuần chưa đứng được và có những người chỉ tập 15 phút là đứng được thoải mái. Tất cả phụ thuộc vào khả năng giữ thăng bằng của bạn và khả năng giữ thăng bằng của bạn là do tiền đình của bạn quyết định. Tiền đình là một hệ thống thuộc hệ thần kinh nằm ở phía sau ốc tai (hai bên) có nhiệm vụ chính là giữ thăng bằng cho cơ thể.
SUP không đắt tiền như bạn nghĩ. Có ván SUP bơm hơi chỉ 8 triệu đồng, có ván SUP bơm hơi lên đến 50 triệu đồng, thậm trí cao hơn. Các ván SUP đã qua sử dụng ngày càng nhiều và cũng là một lựa chọn đáng cân nhắc nếu bạn chưa dư dả lắm.
SUP chơi được vào tất cả các mùa, tất nhiên đang mưa bão, sấm chớp thì không nên chơi. Chúng ta có thể thấy SUP xuất hiện ở Greenland hay các vùng cận Bắc Cực khác có nhiệt độ xuống sâu hơn -20 độ C. Tất cả là do độ "máu" của bạn mà thôi.
Một ván SUP bơm hơi rẻ tiền có thể dùng đến 4-5 năm mà không phải sửa chữa gì. Trong khi đó một ván SUP bơm hơi rất đắt tiền có thể hỏng trong vòng 1 năm. Bí quyết giữ SUP lâu bền là ở cách bảo quản và tần suất sử dụng SUP của bạn. Tương tự như vậy với SUP cứng hay bất cứ thiết bị thể thao nào khác. Tuy nhiên công bằng mà nói SUP bơm hơi có nhiều nguy cơ bị hỏng hơn SUP cứng EPS hay SUP nhựa LLPDE.
Các nhà khoa học đã đo lường và so sánh SUP với các môn thể thao khác về mức độ đốt calory. Kết quả cho thấy ở cùng một độ tuổi, cùng mức độ vận động thì SUP đốt calories nhiều hơn bơi lội, chạy bộ, đạp xe và lướt ván. Tất nhiên mức độ đốt nhiều hay ít còn phụ thuộc vào loại vận động là đua, tập luyện ban đầu, du lịch…
Nếu mối quan tâm lớn nhất của bạn là tốc độ thì hãy chọn dòng SUP racing với chiều ngang nhỏ, có mũi nhọn cùng rocker (độ cong của SUP) không quá lớn và có 1 bánh lái (cỡ 10 trở lên) để đạt độ rẽ nước tốt nhất cùng độ ổn định lớn nhất. Chiều dài và độ lớn của SUP không quyết định tốc độ của SUP.
SUP có 3 bánh lái thường để paddle surf (for fun) hoặc là dòng "nhạc gì cũng nhẩy" bởi càng nhiều bánh lái thì chuyển hướng càng dễ. Các ván surf bằng foam EPS có thể có tới 7 bánh lái. Các dòng SUP touring hay race thiên về tốc độ và sự ổn định hướng đi chỉ có 1 bánh lái.
Độ dày thông thường nhất của SUP hơi là 15cm, của SUP cứng là 12-15cm. Độ dày của SUP không nói lên điều gì về chất lượng của SUP, nhất là với SUP bơm hơi. Bởi độ bền của SUP phụ thuộc vào yếu tố kỹ thuật sản xuất và công nghệ sản xuất. Chất liệu PVC của Hàn Quốc chắc chắn tốt hơn chất liệu PVC của Trung Quốc. Công nghệ Double Air Chamber ưu việt hơn công nghệ Single Air Chamber...
Khi so sánh cùng một dòng SUP, chẳng hạn như SUP racing thì SUP cứng EPS thường có khả năng đạt tốc độ cao hơn SUP hơi do đặc tính ưu việt của foam EPS. Tuy nhiên trong 6 năm qua tôi đã chứng kiến một sự thay đổi kinh ngạc về công nghệ làm SUP hơi trên thế giới. Các hãng SUP hàng đầu như Aqua Inc, Red Paddle, Starboard đã làm ra những ván SUP hơi đi nhanh không kém ván cứng EPS.
Một ván SUP hơi đắt tiền phần nào có đóng góp của thương hiệu làm ra nó tuy nhiên chất liệu, công nghệ, thiết kế và dịch vụ khách hàng là những yếu tố quan trọng mang lại đẳng cấp của ván SUP và của người sở hữu.
Như đã nói ở trên hiện tại chất liệu vải PVC làm SUP hơi của Trung Quốc không tốt bằng chất liệu của Hàn Quốc và các ván SUP bơm hơi tốt nhất trên thế giới làm bằng vải PVC của Hàn Quốc. Một ván SUP chỉ bảo hành 12 tháng không mang trong nó sự tự tin về chất lượng của nhà sản xuất như một ván SUP có thời gian bảo hành 24 tháng. Các hãng SUP cung cấp chế độ bảo hành toàn cầu với mã số riêng của từng con SUP được đăng ký và quản lý bởi nhà sản xuất chắc chắn đem đến cho bạn các ván SUP chất lượng cao.
Có thể bạn không biết hãng Anomy cung cấp chính sách bảo hành 24 tháng và đổi SUP mới trong thời gian bảo hành.
Còn một ngộ nhận nữa có thể là vô ý hoặc có chủ ý rằng SUP bơm hơi đẹp thì chỉ để chụp ảnh. Tất nhiên, SUP đẹp thì lên ảnh đẹp hơn SUP xấu. Tuy nhiên để có được các hoạ tiết đẹp trên bề mặt của SUP lâu bền thì ngoài yếu tố đồ họa còn phụ thuộc vào công nghệ in ấn và kháng UV của nhà sản xuất. Đó là lý do tại sao các mẫu SUP giải trí ở mức giá thấp thường có phần đồ hoạ khá đơn giản.
Không có nguyên tắc hay bất cứ sự ngầm định nào về việc chơi SUP ở biển thì phải là loại SUP nào, dài bao nhiêu, rộng bao nhiêu hay chất liệu là gì. Việc dùng loại SUP nào để chơi ở biển vẫn phụ thuộc vào kiểu chơi của bạn. Nếu chơi downwind và thiên về tốc độ thì chọn race board. Nếu chơi gần bờ với nước tĩnh thì loại nào cũng được. Nếu chơi lướt sóng thì chọn paddle surfboard. Nếu bạn chỉ đơn giản là ra bãi biển cùng gia đình hoặc bạn bè và muốn 2-3 người cùng đùa chơi với sóng biển bằng một ván SUP thì cứ chọn loại SUP to ngang và dài nhất để có thể tải được nhiều người.
Tôi phải khẳng định là áo phao và dây chân (leash) đều rất quan trọng. Tuy nhiên trong phần lớn các trường hợp thì dây chân quan trọng hơn áo phao (trong trường hợp là các áo phao phổ biến, khá dày chứ không phải là loại áo phao chuyên dụng bó sát người.
Hãy xem những giả thiết này: Bạn chơi SUP và chỉ mặc áo phao, không đeo dây chân. Bạn ngã xuống nước và nơi ấy có dòng chảy mạnh, có cả gió mạnh. Sau vài giây dưới nước, bạn trồi lên và thấy ván SUP của bạn đã ở cách bạn 5m. Bạn cố gắng bơi về chỗ ván SUP của bạn nhưng áo phao lại cản trở bạn bơi nhanh và dòng chảy cộng với gió đưa ván SUP ngày càng xa bạn hơn. Do không có dây chân nối bạn với ván SUP nên bạn đã mất SUP.
Bạn chơi SUP với cả áo phao và dây chân
Bạn cũng ngã xuống ở nơi có sóng gió khá mạnh. Bạn nhanh chóng tiếp cận được SUP nhờ dây chân nối vào SUP (chỉ cần kéo dây chân là SUP sẽ về với bạn) nhưng khi bạn leo lên SUP thì cái áo phao dầy cộp lại khiến bạn rất khó để leo lên SUP. Cùng lúc ấy có một con sóng mạnh đánh vào SUP khiếp bạn lại ngã xuống. Sau vài lần như vậy bạn sẽ kiệt sức và không thể leo lên SUP được nữa. Chính cái áo phao đã cản trở bạn lêo lên SUP.
Tất nhiên 2 giả thiết này chỉ là ... giả thiết nhưng có 1 thực tế là chính phủ Úc đưa ra quy định là chơi SUP phải đeo đây chân. Ngắn gọn thế thôi là bạn biết cái gì quan trọng hơn rồi.
Dùng loại dây nào là có lý do liên quan đến sự an toàn của bạn khi chơi SUP ở những vùng nước khác nhau. Ở những vùng nước tĩnh như hồ, vịnh hay sông chảy êm đềm thì dùng loại coil leash (dây xoắn) để khi ngã bạn nhanh chóng lấy lại SUP do cơ chế đàn hồi tự nhiên của sợi dây. Tuy nhiên khi chơi ở vùng nước dữ, sóng to, dòng chảy mạnh thì bạn lại phải dùng dây thẳng (straight leash) để tránh việc ván SUP tự chuyển động về chỗ bạn rồi bị thêm sóng đẩy, ván sẽ lao vào bạn (trong lúc bạn đang mắt nhắm, mắt mở) với tốc độ lớn, gây nguy hiểm cho bạn.
Dường như mọi người đều nghĩ SUP rất khó chơi và vì thế ván SUP sẽ chia theo loại Beginner, Intermediate và Advance. Sự thực là SUP rất dễ học và vì thế khi bạn quyết định mua SUP thì nên cân nhắc các yếu tố sau:
- Bạn sẽ chơi SUP thế nào? Thỉnh thoảng mới chơi, cuối tuần chèo ra hồ uống bia, sống ảo hay thường chèo những chuyến dài hay sẽ tập luyện để trở thành racer chuyên nghiệp.
- Bạn thích một con SUP sang chảnh, nhiều sắc màu hay một cho SUP đơn giản về đồ hoạ?
- Bạn có bao nhiêu tiền để mua 1 con SUP. SUP có nhiều thương hiệu thuộc nhóm rẻ, trung bình, đắt tiền và mỗi nhãn hiệu cũng có mẫu đắt, mẫu rẻ.
Khi trả lời những câu hỏi trên và với sự tư vấn của người bán, bạn sẽ lựa chọn được ván SUP phù hợp cho mình.
Cũng có người thổ lộ thế này “Em mới chơi nên chỉ muốn tìm một con SUP rẻ tiền hoặc SUP cũ cũng được. Chơi một thời gian thạo rồi sẽ đổi sang con khác tốt hơn”.
Hãy nghĩ về điều này, một con SUP mới thuộc dòng rẻ tiền cũng đến khoảng 10 triệu đồng, nếu lý do không phải về tiền thì bạn không nên mua 1 con alround 10.6, thường là mẫu rẻ nhất trong các mẫu SUP của một thương hiệu, để sau khoảng 1-2 tháng bạn sẽ phải tìm cách bán rẻ con SUP ấy đi để mua con SUP mà bạn thấy ưng ý hơn. Thay vì phải trả giá cao như vậy hãy thuê SUP để tập chơi 1-2 tuần rồi chọn con ưng ý mà mua.
Trần Trung Kiên
Umove SUP Club