Việt Nam, trong nhiều năm qua ghi nhận, nhu cầu chuyển và nhận tiền nước ngoài khá cao, dẫn đến sự phát triển nhanh chóng của những cơ sở cung cấp dịch vụ này. Ngoài một số khách hàng đã quen với các kênh chuyển nhận không chính thức – dễ bị rủi ro, mọi người dân ngày nay có thể dễ dàng sử dụng dịch vụ này tại các ngân hàng trên khắp cả nước.
Theo chị Bùi Thúy Linh, nhân viên bộ phận Western Union (WU) của Ngân hàng VPBank, dịch vụ WU gần như thống lĩnh thị trường dịch vụ chuyển tiền nhanh trong gần 20 năm qua tại Việt Nam. Sử dụng WU có khá nhiều ưu điểm như an toàn, không phải trả khoản phí nào khi nhận tiền tại Việt Nam và có thể linh động nhận bằng tiền đồng hoặc đô la Mỹ. Người nhận và người chuyển không cần phải mở hay sử dụng tài khoản, tất cả đều dùng tiền mặt và WU có một hệ thống các điểm giao dịch khắp thế giới (riêng ở Việt Nam đã có hơn 8.000 quầy giao dịch từ thành thị đến nông thôn). Quan trọng nhất, khách hàng dùng dịch vụ chỉ mất vài phút cho việc nhận và chuyển tiền.
Nhận tiền dễ dàng
Trong khoảng vài năm trở lại đây, thị trường xuất hiện thêm một dịch vụ mới là MoneyGram có mặt tại Vietcombank, VIB, Saigon Bank, DongA Bank, Sacombank... Tuy nhiên, do mới tham gia vào thị trường nên khách hàng chưa quen sử dụng cũng như số lượng điểm giao dịch còn hạn chế.
Chị Linh cho biết thêm, có hai hình thức nhận và chuyển ngoại tệ. Đặc thù của WU tại Việt Nam là nhận tiền kiều hối nhiều hơn chuyển ra nước ngoài, bởi Việt Nam có số lượng lớn kiều bào ở nước ngoài muốn chuyển tiền về cho thân nhân trong nước. Bên cạnh đó, còn có lực lượng hợp tác lao động tại nước ngoài và các đối tượng kết hôn với người nước ngoài.
Trong khi đó, lượng tiền chuyển ra nước ngoài ít hơn, chủ yếu là cha mẹ gửi tiền học phí và sinh hoạt phí cho con cái du học, trợ cấp cho thân nhân đang gặp khó khăn ở nước ngoài. Ngoài ra, có thể chuyển tiền WU để thanh toán các loại phí, lệ phí của nước ngoài, thanh toán chi phí khám chữa bệnh cho bản thân hoặc thân nhân ở nước ngoài, chuyển tiền cho mục đích đi công tác, du lịch, thăm viếng ở nước ngoài...
Đối với hoạt động nhận tiền, khách hàng chỉ cần ra ngân hàng hoặc bất kỳ điểm giao dịch WU nào (có thể là các tiệm vàng, cơ sở bán vé máy bay, đại lý thu đổi ngoại tệ...), cung cấp cho giao dịch viên 10 con số bí mật đã được người gửi thông báo cùng với CMND của mình (CMND còn hiệu lực sử dụng trong 15 năm kể từ ngày cấp) cùng một số thông tin để kiểm chứng thêm, như nơi gửi món tiền về, tên người gửi, số tiền gửi... Khách không phải trả thêm bất kỳ một khoản phí nào.
Người nhận có thể chọn loại tiền tệ là đô la Mỹ (trong thời gian tới WU sẽ xin phép Ngân hàng Nhà nước để được chi trả thêm bằng các loại ngoại tệ khác) hoặc tiền đồng, nhưng phải thông báo trước cho giao dịch viên, vì khi đã xuất hóa đơn thì bạn không thể thay đổi được nữa. Một lý do khác là điểm giao dịch WU không có chức năng thu đổi và mua bán ngoại tệ, họ chỉ chi trả đúng theo số tiền mà chương trình đã quy đổi (tỷ giá mà WU sử dụng cho chương trình là tỷ giá Bloomberg được cập nhật thay đổi ba lần trong ngày).
Lưu ý trong chuyển tiền
Đối với hoạt động chuyển tiền, do chịu sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước về quy định chuyển ngoại hối ra nước ngoài nên WU chỉ chuyển cho khách hàng có quan hệ thân nhân. Cụ thể là ba đối tượng cha mẹ và con cái (chấp nhận con nuôi nếu có giấy tờ chứng minh theo pháp luật), anh chị em ruột, vợ chồng (có giấy đăng ký kết hôn, không chấp nhận vợ hoặc chồng sắp cưới vì không có giấy tờ cụ thể). Các mối quan hệ họ hàng, bạn bè khác đều không được phép chuyển. WU quy định bảy mục đích chuyển tiền cụ thể và đối với các mục đích khác nhau, người gửi phải cung cấp những loại giấy tờ chứng minh khác nhau. Phí dịch vụ thường ở mức 20 đô la Mỹ cho khoản tiền 1.000 đô la hay ít hơn và tăng dần theo số tiền cần chuyển.
Tuy nhiên, chuyển tiền có một số hạn chế, như hiện nay chỉ có một số điểm giao dịch được phép chuyển tiền cho khách, thường là các ngân hàng vì ngân hàng là những doanh nghiệp lớn có tư cách pháp nhân và tiềm lực kinh tế mạnh, có đăng ký giấy phép kinh doanh ngoại hối. Các đại lý tư nhân như tiệm vàng, cơ sở bán vé máy bay, đại lý thu đổi ngoại tệ... không được phép chuyển; tuy nhiên cũng có một số ngân hàng không đăng ký dịch vụ chuyển, chỉ đăng ký dịch vụ nhận.
Ngoài ra, khách đến chuyển tiền đi nước ngoài chỉ nộp vào đô la Mỹ, sau đó sẽ được giao dịch viên dùng chương trình quy đổi ra các loại tiền tệ tương ứng của nước nhận và thông báo tới khách hàng. Do đó, khách hàng sẽ phải đồng ý theo tỷ giá quy đổi của WU chứ không phải theo tỷ giá của ngân hàng và khách hàng phải lựa chọn có cố định tỷ giá này hay không, vì số tiền bên phía người nhận ở nước ngoài có thể thay đổi lên xuống theo tỷ giá Bloomberg.
Phương Thảo
