Ngọc Trung -
Nước Pháp không chỉ là địa điểm ưa thích của nhiều khách du lịch mà còn là một trong những điểm đến của nhiều du học sinh. Nền giáo dục chất lượng và có truyền thống lâu đời, chi phí sinh hoạt và học tập không quá cao là những lý do chính cho sự lựa chọn đó.
Hệ thống giáo dục đại học của Pháp được chính phủ bao cấp gần như toàn bộ. Sinh viên hầu như không phải đóng học phí, kể cả sinh viên nước ngoài. Ngay cả chi phí về nhà ở và sinh hoạt của sinh viên cũng được chính phủ tài trợ. Do đó, đi du học tự túc ở Pháp sẽ không gây tốn kém nhiều như những nơi khác. Đặc biệt, là một trong những quốc gia có nền giáo dục tiên tiến, nước Pháp sở hữu nhiều trung tâm nghiên cứu và cơ sở đào tạo bậc đại học đẳng cấp thế giới.
Bằng cấp uy tín
Giáo dục bậc đại học tại Pháp chia ra thành ba cấp: cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ. Để lấy bằng cử nhân, người học phải hoàn thành sáu học kỳ với 180 tín chỉ, tương ứng với Licence 1, 2 và 3. Ở cấp độ thạc sĩ, học viên phải học thêm bốn học kỳ, tương đương hai năm Master 1 và 2, với 120 tín chỉ. Đối với chương trình tiến sĩ, người học phải trải qua ít nhất ba năm học nữa. Anh Alexis Lý, phụ trách văn phòng du học Pháp tại TPHCM, cho biết các trường đại học công lập tại Pháp được chính phủ tài trợ đến 90% học phí. Ai cũng có thể vào đại học, trừ những trường thuộc hệ thống Trường lớn (Grande école) là những trường có yêu cầu đầu vào rất cao.
Giáo dục đại học Pháp nổi tiếng với các ngành kỹ thuật, kinh tế, thương mại, nghệ thuật, dịch vụ và du lịch. Đặc biệt, kỹ sư các ngành kỹ thuật tốt nghiệp từ các trường của Pháp được các công ty đánh giá có kiến thức và kỹ năng tốt. “Sinh viên tốt nghiệp kỹ sư tại đây được coi trọng ngang với tốt nghiệp bậc thạc sĩ ở nơi khác”, anh Lý cho biết. Ngoài ngành kỹ thuật, nhiều sinh viên Việt Nam cũng rất thích theo học ngành quản trị khách sạn và du lịch tại Pháp, vốn cũng có uy tín về chất lượng đào tạo.
Một điểm lợi thế cho sinh viên người Việt là Pháp công nhận bằng đại học của Việt Nam. Sinh viên tốt nghiệp bốn năm đại học ở Việt Nam sẽ được xem tương đương Master 1 (ba năm đại học và một năm thạc sĩ ở Pháp) và chỉ cần học thêm một năm tại Pháp để lấy bằng thạc sĩ. Học bổng du học Pháp khá ít ỏi, chủ yếu tập trung cho chương trình đào tạo thạc sĩ, kỹ sư hay tiến sĩ. Một số học bổng nổi tiếng là Eiffel, Ile de France, AUF, Erasmus Mundus, học bổng của Đại sứ quán Pháp. Mỗi năm có khoảng 40 suất học bổng được dành cho sinh viên Việt Nam.
Chi phí vừa phải
Như đã nói ở trên, chính phủ Pháp tài trợ phần lớn học phí tại các đại học công lập và hỗ trợ đến 50% tiền thuê nhà cho sinh viên. Chi phí sinh hoạt dao dộng tùy theo vùng miền: ở Paris khoảng hơn 1.000 euro/tháng, còn ở tỉnh khoảng 700-800 euro/tháng. Sinh viên quốc tế được phép làm thêm từ 18 đến 20 giờ mỗi tuần và được phép làm việc toàn thời gian trong các kỳ nghỉ ngắn ngày hoặc nghỉ hè. Tuy nhiên, tổng lượng thời gian đi làm không phép vượt quá 964 giờ mỗi năm.
Chính phủ Pháp có chính sách “xuất khẩu giáo dục” và thu hút sinh viên quốc tế nên số lượng sinh viên nước ngoài tại các trường đại học Pháp khá lớn. Càng lên bậc học cao hơn thì lượng sinh viên quốc tế càng nhiều. Hàng năm, nước Pháp thu hút thêm gần 1.500 sinh viên Việt Nam sang theo học, trong đó khoảng 40% theo học bậc đại học, 40% học thạc sĩ, còn lại là bậc tiến sĩ.
Hành trang du học
Giáo dục đại học tại Pháp chủ yếu giảng dạy bằng tiếng Pháp. Để đăng ký học đại học ở Pháp cần có trình độ tiếng Pháp tối thiểu là A2 hoặc có bằng tốt nghiệp chương trình song ngữ tiếng Pháp. Riêng bậc thạc sĩ và tiến sĩ thì có chương trình đào tạo bằng tiếng Anh. Những ngày đầu mới vào học chắc chắn sinh viên không nói tiếng Pháp sẽ gặp khó khăn vì tốc độ nói của người bản địa rất nhanh. Mẹo nhỏ là nên chuẩn bị máy ghi âm để ghi bài giảng đem về nghe lại.
Ngoài sự chuẩn bị về tài chính, ngoại ngữ, kiến thức, người học cần chuẩn bị cả về tinh thần trách nhiệm và tự lập vì môi trường giáo dục của các nước phát triển luôn chú trọng về khả năng tự học, tự nghiên cứu. Theo chị Phan Hoàng Kim Thanh, cựu du học sinh Pháp chuyên ngành quản trị nhà hàng khách sạn, thì “các bạn sinh viên cần mạnh dạn chủ động làm quen với bạn học cùng lớp. Khi làm bất cứ việc gì mọi người sẽ cần hỗ trợ lẫn nhau, như học nhóm, thuyết trình hay đi du lịch chẳng hạn”.
Những sinh viên tốt nghiệp xuất sắc có thể xin việc ở Pháp vì nước này hiện đang tích cực thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Đối với người đã tốt nghiệp nhưng chưa tìm được việc thì có thể xin cấp APS (Autorisation provisoire de séjour – một loại giấy phép tạm trú có giá trị trong vòng 12 tháng) để tìm việc.
Để biết thêm về các trường đại học, ngành học, chi phí, học bổng du học Pháp, bạn đọc có thể liên hệ với văn phòng của Campus France Vietnam tại Hà Nội, Huế, Đà Nẵng, TPHCM. Đây là những cơ sở của Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam chuyên hỗ trợ sinh viên Việt Nam trong quá trình lên kế hoạch du học tại Pháp.
