Năm 2017, nhiều người dân của tỉnh Đồng Tháp và du khách đến với thành phố hoa Sa Đéc rất bất ngờ và thích thú với 2.000 chậu dưa hấu tí hon màu vàng thuộc giống PiPeNo có nguồn gốc từ Nam Mỹ.
Trong dịp Tết Nguyên đán 2019, mọi người sẽ bắt gặp loại dưa tí hon màu tím, không hạt và chất lượng được cho là hơn nhiều so với giống dưa màu vàng. Người đưa ra thị trường loại dưa mới này để chưng tết là ông Trần Văn Tiếp (70 tuổi) ở xã Tân Khánh Đông, thành phố Sa Đéc.
Ông Tiếp cho biết năm rồi ông trúng lớn với giống dưa PiPeNo vàng vì mỗi kg có giá bán là 120.000 và cây giống được bán với giá 40.000 đồng/nhánh. Ông lãi gần 200 triệu và có một số tiền lớn để ăn tết năm 2018. Năm nay, ông trồng 500 cây dưa PiPeNo vàng, 500 cây dưa tím để bán dịp tết và ông hy vọng sẽ bán được giá vì không dễ trồng được loại dưa này.
Để có được giống dưa tí hon màu tím, ông Tiếp đã sang tận Nam Mỹ để mua hạt giống về trồng theo phương pháp của riêng mình. Trong thời gian đầu, ông luôn thất bại vì loại dưa này rất kén đất, khí hậu; phải được chăm bón bằng phân, thuốc vi sinh và phát triển tốt trong môi trường ẩm, không khí lạnh. Sau nhiều lần thử nghiệm, đến nay ông đã thành công với khoảng 50 cây cho nhiều trái màu tím, vỏ mỏng, có hương vị thơm ngon và có thể bảo quản từ 15-20 ngày sau khi thu hoạch.
Mỗi cây dưa loại này có chiều cao 0,8-2 mét tùy thuộc vào thời gian trồng. Bình quân từ khi gieo hạt đến thu hoạch là bốn tháng, mỗi cây có khoảng 6-8 trái; mỗi trái có trọng lượng 200-250 gr. Khi nhỏ chúng có màu xanh có dạng như trái ớt; khoảng 20 ngày sau chúng chuyển sang màu trắng và có dạng như trái cà chua; sau đó chúng chuyển sang màu tím kèm theo các sọc rất đẹp mắt và có hình trái dưa hấu tí hon. Thời gian thu hoạch kéo dài đến 12 tháng. Cây có kết cấu ba tầng nhánh; mỗi nhánh có 1-3 trái; trái có nhiều vị cùng lúc như chanh dây, dưa lưới, dưa hấu rất thơm ngon.
Ông Tiếp cho biết loại dưa PiPeNo màu tím ở Nam Mỹ ngoài việc ăn tươi còn được chế biến thành nhiều loại mứt, nước ép trái cây do chất lượng dinh dưỡng cao. Dự kiến, trong dịp tết năm 2019, ông Tiếp sẽ đưa ra thị trường 500 cây dưa tí hon vàng cho khoảng 600 kg trái với giá bán khoảng 120.000 đồng/ký và 500 cây dưa tí hon tím có giá bán từ 250.000-300.000 đồng/ký. Giá của loại cây giống này là 50.000 đồng/nhánh.
Ông Tiếp sẵn sàng chuyển giao phương pháp trồng loại cây dưa trên để nông dân các nơi có thể áp dụng trồng trên đất rẫy của mình bởi loại cây dưa hấu tí hon sẽ phát triển tốt hơn rất nhiều so với việc trồng trong chậu và hiệu quả kinh tế rất cao. Hiện ông giáo về hưu Trần Văn Tiếp đang nghiên cứu mô hình trồng lúa cho ra hạt gạo tím phục vụ người dân và đang có hàng trăm cây hồng leo để ra mắt du khách dịp Tết Nguyên đán 2019.
Tô Phục Hưng (Cần Thơ)