VŨ YẾN -
Theo những gì người bán nói thì hạt gạo nảy mầm, còn gọi là gạo mầm, có khả năng chữa bá bệnh, từ cân bằng huyết áp, giảm cholesterol đến chữa trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, giới chuyên môn cho rằng tới thời điểm này chưa có công trình khoa học nào khẳng định tác dụng đó.
Gạo mầm được bán tại một cửa hàng trên đường Phan Đăng Lưu, quận Phú Nhuận, TPHCM.
Đắt gấp ba gạo thường
Hồng Như, nhà ở đường Đinh Tiên Hoàng, quận 1, TPHCM cho biết mẹ chị bị bệnh tiểu đường tuýp 2. Bác sĩ khuyên cần thay đổi chế độ ăn uống, hạn chế tinh bột. Nghe bạn bè giới thiệu, chị đã mua gạo mầm về cho mẹ dùng thử. Chị nói chưa biết tác dụng như thế nào nhưng với gạo này mẹ chị chỉ ăn một chén là no. Do vậy, bước đầu mẹ chị đã giảm được lượng tinh bột nạp vào cơ thể.
Giống chị Như, anh Trà, nhà ở đường Kha Vạn Cân, quận Thủ Đức, cho biết anh nghe quảng cáo nói gạo mầm có tác dụng tốt cho người bệnh, người già nên đã mua về cho ba mẹ ở quê dùng. Nghe ba mẹ anh nói khi ăn vào thấy nhẹ bụng hơn ăn cơm thường, còn chữa bệnh thật hay không thì chưa rõ.
Chị T., một đại lý phân phối gạo mầm trên đường Phan Đăng Lưu, quận Phú Nhuận, nói như chuyên gia dinh dưỡng, rằng gạo mầm được làm từ gạo lứt, ủ hai hôm sau cho nảy mầm. Mầm của gạo này đã hút hết tinh bột trong hạt gạo nên gạo chỉ còn chất xơ, tác dụng rất tốt cho người bị tiểu đường. Theo chị, gạo mầm khó ăn hơn gạo trắng thường do chỉ còn chất xơ, người tiểu đường nếu kiên trì sẽ hết bệnh. Giá bán của gạo mầm tại đây là 68.000 đồng/kg.
Theo ghi nhận của Sài Gòn Tiếp Thị, gạo mầm được bán tại nhiều nơi ở TPHCM, ở các cửa hàng, một số siêu thị, ngoài chợ và trên một số trang mạng. Một số nơi còn giới thiệu gạo mầm nghệ, gạo được bổ sung tinh chất nghệ tươi. Theo giải thích của người bán, gạo mầm nghệ có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày, tá tràng, bổ khí huyết, làm đẹp da, hỗ trợ phụ nữ sau khi sinh, giảm cholesterol xấu trong máu, ngăn ngừa bệnh ung thư, cân bằng huyết áp, tăng cường sức đề kháng, phòng chống lão hóa. Giá bán của gạo mầm, gạo mầm nghệ dao động trong khoảng 65.000-75.000 đồng/kg tùy loại.
Chưa thấy chứng minh
Giáo sư Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng trường Đại học Nam Cần Thơ, một nhà khoa học trong lĩnh vực nông nghiệp, cho biết trên thế giới và cả Việt Nam, việc quảng cáo tác dụng tốt của nhiều loại thực phẩm chức năng và một số loại thuốc Nam đều dựa trên phán ảnh của người đã dùng và thấy tác dụng nào đó, còn số lượng người đã dùng nhưng không có tác dụng hay tác dụng phụ thì không thấy nhắc tới.
Theo ông, thông thường, để khẳng định tác dụng thực sự của một loại thuốc, một loại thực phẩm nào đó, nhất là tác dụng chữa bệnh thì phải dựa trên kết quả nghiên cứu lâm sàng. Cho tới thời điểm này chưa có đơn vị nào công bố kết quả nghiên cứu lâm sàng tác dụng của gạo mầm.
“Bản thân gạo lứt có nhiều dưỡng chất bổ dưỡng, có tác dụng tốt phần nào đối với sức khỏe người dùng. Gạo mầm cũng thế. Tuy nhiên, nó không thể có tác dụng nhiều, đặc biệt chữa bệnh như quảng cáo”, vị giáo sư này nói. Đôi khi, người tiêu dùng bị tác động tâm lý, nghe người sản xuất quảng cáo nhiều, nghĩ là tốt, sau đó ăn sản phẩm và tự cho rằng nó có tác dụng chứ thực tế có thể không phải vậy.
Một tiến sĩ ở Viện Lúa ĐBSCL cho rằng trên thực tế gạo mầm có những giá trị dinh dưỡng nhất định. Với người bị bệnh tiểu đường, việc dùng gạo mầm sẽ giúp hạn chế lượng tinh bột nạp vào cơ thể. Tuy nhiên, những tác dụng ưu việt như hạ mỡ máu trên cơ chế sinh học thông qua tác dụng vừa ức chế phản ứng tổng hợp chất mỡ xấu, ngăn ngừa táo bón và đầy hơi thường gặp ở người cao tuổi, ngăn ngừa loãng xương đồng thời trấn an hệ thần kinh giúp ngủ sâu, chống thoái hóa khớp, chữa bệnh tiểu đường… thì chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào khẳng định.
Vị tiến sĩ này khuyên người tiêu dùng không nên quá tin tưởng vào tác dụng thần kỳ của gạo mầm như quảng cáo. Sử dụng nó như một loại thực phẩm tốt cho sức khỏe thì được nhưng tin tưởng như một loại thuốc, loại thực phẩm chữa bệnh thì không nên.