(SGTT) - Vào khoảng giữa năm 579 và 323 trước Công nguyên trong thời kỳ Ba Tư Achaemenid, Thành Bam (trong tiếng Ba Tư là Arg-é Bam) được xây dựng ở phía Đông Nam Iran ngày nay, một pháo đài khổng lồ làm bằng đất sét được coi là tòa nhà làm bằng gạch nung lớn nhất.
- Hiệp hội Du lịch TPHCM muốn có chính sách đặc thù cho du lịch
- Chuyên gia du lịch sẽ nói về “Check-in giữa mùa Covid-19”
- Lạc bước vào những vườn nho trĩu quả tại Ninh Thuận
Công trình nằm bên cạnh thành phố cùng tên ở tỉnh Kerman và gần biên giới với Pakistan, bao gồm một pháo đài lớn chứa một tòa thành bên trong (mặc dù ngày nay toàn bộ khu phức hợp được gọi là thành).
Nòng cốt Achaemenid ban đầu được mở rộng bởi người Parthia và người Sassanid, những người trong khoảng thời gian từ năm 224 đến năm 637 sau Công nguyên đã xây dựng các công sự và tường thành mới. Người Ả Rập tạo dựng nó vào năm 645 và từ thế kỷ thứ 10 trở đi, cái tên Bam bắt đầu xuất hiện trong các sách Hồi giáo, nói về pháo đài bất khả xâm phạm và những khu chợ sầm uất của nó.
Pháo đài vẫn có người ở mà không bị gián đoạn cho đến khi xây dựng thành phố Bam mới bắt đầu vào năm 1900. Cư dân ở đây dần dần chuyển đến thành phố mới. Thành vẫn là nơi đóng quân cho đến năm 1932, khi nó hoàn toàn bị bỏ hoang.
Khu phức hợp này có diện tích 180.000 mét vuông, được bao quanh bởi những bức tường khổng lồ và uy nghiêm cao tới 7 mét tạo thành một chu vi dài 1.815 mét. Phía sau lối vào mang tính biểu tượng của pháo đài, hai bên là các tòa tháp, có khoảng 400 ngôi nhà và các tòa nhà công cộng và chợ bao quanh khu vực trung tâm, khu cao hơn, có tòa thành nổi bật với doanh trại và Cung điện Bốn Mùa.
Các yếu tố đặc trưng và nổi tiếng nhất của nơi này là 67 tháp quan sát phân bố khắp khu phức hợp, hai trong số đó nằm trong tòa thành. Tất cả các tòa nhà đều được xây dựng theo kỹ thuật cổ xưa, sử dụng các lớp bùn (chineh), gạch bùn phơi nắng (khesht) và các cấu trúc hìnhmái vòm, tạo cho khu phức hợp vẻ ngoài của một lâu đài cát khổng lồ.
Pháo đài chỉ có một cổng vào, có thể tồn tại qua các cuộc vây hãm lâu dài vì nó có giếng nước, kênh dẫn nước ngầm, vườn và ruộng để trồng trọt và chăn nuôi gia súc. Do đó, nó nổi tiếng về sự bất khả xâm phạm. Các tòa nhà cũng có các tháp gió, các cấu trúc với nhiều kích thước khác nhau cho phép không khí được chuyển hướng vào bên trong, thậm chí được lọc bằng cách đi qua các ao để làm mát và loại bỏ bụi.
Vào ngày 26-12-2003, một trận động đất đã phá hủy gần như 70% các công trình kiến trúc ở Bam, tâm chấn của chúng nằm cách thành trì khoảng 7km. Với 6,6 độ Richter và hơn 20.000 người chết, đây là một trong những thảm họa tồi tệ nhất mà Iran phải hứng chịu. Điều thú vị là các cấu trúc của tòa thành đã được sửa đổi và mở rộng nhiều lần theo thời gian so với các cấu trúc cũ chưa từng được cải tạo.
Việc xây dựng lại thành cổ Bam bắt đầu vào năm sau, áp dụng các tiêu chuẩn xây dựng chống địa chấn, với sự hợp tác của một số quốc gia như Nhật Bản, Ý và Pháp. Vì lý do này, hầu hết các cấu trúc mà chúng ta có thể thấy ngày nay là hiện đại, mặc dù chúng gần như được tái tạo chính xác từ thành cổ.
Nguyễn Hưng
Theo Amusing Planet
