(SGTT) - Nằm giữa rừng núi bạt ngàn về phía Tây tỉnh Quảng Bình, động Thiên Đường được nhiều người ví von là 'hoàng cung trong lòng đất' với vẻ đẹp tráng lệ, huyền ảo khó tin.
Một cán bộ quản lý tại động Thiên Đường cho biết vào năm 2005, từ sự phát hiện ban đầu của một người dân địa phương đi ngang qua vùng núi này, bất chợt cảm nhận được một luồng khí mát khác thường từ chân núi tỏa ra.
Lần theo làn hơi, người dân này biết nơi đây có một hang động lớn. Nhờ thông tin đó, động Thiên Đường mới được phát hiện và ngày càng thu hút sự chú ý của các nhà khoa học, các nhà thám hiểm và cộng đồng quốc tế. Ít lâu sau, Hiệp hội Nghiên cứu Hang động Hoàng gia Anh Quốc đã cử nhiều chuyên gia về hang động tới Quảng Bình để tổ chức khám phá. Sau một thời gian, họ công bố có một hang động đá vôi lớn tại đây.
Động có chiều dài 31,4km, chiều rộng dao động từ 30 đến 100 mét, nơi rộng nhất 150 mét, chiều cao từ đáy lên trần động khoảng 60 mét. Hiện nay, động mới chỉ khai thác được hơn 1km để phục vụ khách tham quan.
Hang động nằm trong lòng lõi núi đá vôi của Di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, cách thành phố Đồng Hới khoảng hơn 60km về phía hướng Tây Bắc.
Đường lên cửa động dài khoảng 2km và có hai cách đi: đi bộ hoặc mua vé để xe điện đưa lên. Du khách có thể chọn cách đi bộ để trải nghiệm không khí dịu mát của cây cối, hoa lá, chim chóc và đặc biệt là bướm. Những đàn bướm bay rợp lối đi như muốn minh chứng rằng: ‘Nơi đây thực sự là thiên đường!’
Chặng đường kế tiếp du khách có thể chọn hai đường: bước lên 524 bậc cấp hoặc đi theo đường bê tông bên cạnh thì đến cửa động. Sau một khoảng đường khá dài và ngập tràn bóng mát. Du khách sẽ đến cửa động. Để phục vụ nhu cầu tâm linh, bên trái cửa là miếu thờ Thần núi để trước khi vào động, mọi người bước lên thắp một nén nhang cầu nguyện.
Cửa động nhỏ chỉ vừa đủ một người xuống, nằm dưới lèn đá cao hơn trăm mét trông rất ngoạn mục và kỳ vĩ. Một cái bậc thang dẫn xuống nền động. Trần động vút cao, rộng thênh thang. Đặc biệt với hai cột thạch nhũ khổng lồ đường kính 5 mét, vươn lên cao như những kiến trúc cột chốn thiên đình với nhiều hình thù phong phú.
Vào trong lòng động thì mới thấy đây quả là một khối kiến trúc vô cùng thần kỳ. Cảm giác đầu tiên của mỗi người khi bước những đầu tiên xuống động Thiên Đường là như vào một xứ sở không có thực, chỉ có trong truyện cổ tích.
Khi bước qua cửa động, một làn khí mát lạnh phả vào người như trong đó có hàng chục chiếc máy lạnh được lắp đặt. Người hướng dẫn cho biết nhiệt độ trong động và bên ngoài chênh nhau từ 9-10 độ C. Dù bên ngoài trời nóng trên 35 độ C, bên trong nhiệt độ luôn duy trì trên dưới 20 độ C. Càng vào sâu trong động, không khí càng mát lạnh, trung bình khoảng 16 độ C.
Để việc tham quan được dễ dàng, đơn vị khai thác đã lắp đặt một hệ thống cầu thang gỗ dài xuyên qua giữa tâm động. Hệ thống cầu thang này càng tô điểm thêm cho vẻ đẹp miên man, hoang sơ của hang động. Với hệ thống ánh sáng trắng soi đường trong lòng động cho thấy màu sắc nguyên thủy của những với đủ mọi hình hài.
Vào mùa mưa, trong động còn có các hồ chứa nước trong vắt. Hồ vuông vắn như có bàn tay con người tạo dựng. Xen lẫn vào hệ thống thạch nhũ là những giếng cạn trong veo mát lạnh. Chậm rãi ngắm nhìn những tác phẩm mỹ thuật thiên nhiên, trong không khí mát lạnh, ai cũng cảm nhận một sự nhẹ nhàng thanh thoát.
Trong 'thế giới' này, ai cũng cảm thấy thoải mái, bay bổng trí tưởng tượng, bởi bên cạnh các mảng thạch nhũ dài với hoa văn kỳ lạ, những trụ đá lớn như đang chống bầu trời... thì có không ít công trình trông giống tòa lâu đài u tối hoặc một chiếc thuyền giữa biển khơi.
Lần đi vào sâu trong, hệ thống thạch nhũ kiến tạo trong động càng đa dạng và phong phú về hình dạng. Đặc biệt có những hình ảnh rất giống biểu tượng văn hóa của các vùng miền trên cả nước. Nhiều thớ đá hình sóng biển uyển chuyển dài hun hút và phân bậc như ruộng bậc thang tạo cho mọi người sự thích thú và ngạc nhiên khó tả.
Trên vách động, thạch nhũ tuôn trào như những rèm cửa sặc sỡ màu sắc. Giữa động xuất hiện những cột thạch nhũ hình ô, nhiều cột có hình như tháp Chàm hoặc hình nhà rông Tây nguyên vô cùng lạ mắt.
Nhưng hình tượng độc đáo nhất trong động Thiên Đường có lẽ là tháp Liên Hoa với những tầng nhũ đá mọc đều và xòe ra như những tầng hoa sen khổng lồ tuyệt đẹp. Thường nhũ đá được hình thành từ cặn của nước nhỏ giọt theo phương lực hút của trái đất, nên có hướng mọc từ trên xuống. Riêng nhũ đá ở tháp Liên Hoa có hướng mọc từ dưới lên. Cho đến nay, vẫn chưa có ai lý giải chính xác về hiện tượng này.
Có những khoảng nhũ dài trải trên nền động trông như một chiếc sa bàn; hàng chục ụ thạch nhũ cao nằm ngay trên nền động trông rất giống các tượng Phật. Có cả những cột nhũ lớn đường kính 1-2 mét trông rất giống Phật Bà Quan Âm.
Mỗi khối thạch nhũ có vẻ đẹp riêng, không khối nào giống khối nào đã tạo nên một thiên đường huyền ảo. Hệ thống thạch nhũ này vẫn đang tiếp tục kiến tạo nhờ những giọt nước rơi xuống từ trần động. Muôn hình vạn trạng, du khách thỏa sức mà tưởng tượng…
Có thể nói, động Thiên Đường là một tuyệt tác mà thiên nhiên ban tặng cho dải đất miền Trung, làm say lòng du khách ghé thăm bởi vẻ đẹp kỳ vĩ và ấn tượng.
Tôn Thất Thọ