Thái Ngọc
Hàng trăm doanh nghiệp tại TPHCM đã có báo cáo liên quan đến chuyện lương, thưởng về Sở Lao động-Thương binh và Xã hội. Bên cạnh những doanh nghiệp có mức thưởng cao thì vẫn còn đó cả trăm doanh nghiệp mà người lao động đang mong ngóng với suy nghĩ “không biết được mấy đồng?”.
Trung bình 500.000 đồng/người
Trong số 900 doanh nghiệp báo cáo về Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH), có 139 doanh nghiệp cho biết gặp khó khăn trong việc thưởng tết cho người lao động. Ông Nguyễn Tất Năm, Trưởng phòng Lao động tiền lương, Sở LĐ-TB-XH cho biết mức thưởng tết trung bình của những doanh nghiệp khó khăn này ở mức 500.000 đồng/người và chủ yếu tập trung ở các doanh nghiệp nhỏ.
Liên quan đến chuyện lương, thưởng, sau mấy ngày nghỉ đợt Tết Dương lịch 2015, nhiều công nhân Công ty TNHH Carimax Sài Gòn (huyện Củ Chi) đã ngừng việc để phản đối về việc lương và thưởng. Cũng trong thời gian qua, công nhân Công ty DinSen Việt Nam (quận Bình Tân) cũng nghỉ việc để phản đối cách tính thưởng mới mà công ty đưa ra. Một nhóm công nhân, đang làm việc tại công ty này cho biết, họ chỉ nhận được “lương cứng” mà chưa bao giờ có chuyện thưởng tháng hay quí nên mức thưởng tết luôn là chuyện quan tâm của họ. Tuy nhiên, theo những công nhân này, năm 2015, công ty tính thưởng Tết Nguyên đán thấp hơn năm trước 2-4 triệu đồng/người.
Còn tại huyện Bình Chánh, chị Nhân (quê ở Quảng Ngãi), đang làm việc cho một công ty sản xuất bao bì thì cho biết chưa nghe gì về chuyện thưởng tết. Theo chị, trước khi ký hợp đồng lao động, công ty và người lao động đã có thỏa thuận là công bố mức thưởng trong thời gian trước tết 15 ngày nên chị cũng không biết hỏi ai. Trong khi đó, anh Quang, công nhân một công ty sản xuất nước đóng chai trên đường Tô Ký (quận 12) thì cho rằng: “Giỏi lắm là năm trăm ngàn đồng. Làm cứ hết tháng nhận lương chứ không có hợp đồng lao động thì đành chịu”, anh Quang nói.
Sợ mất người sau tết
Bà Hoài, chủ một cơ sở sản xuất bao bì tại quận Tân Phú cho biết, công nhân đi làm họ cũng mong tết có thêm khoản thưởng để sắm sửa, chi tiêu trong dịp tết. Dù là cơ sở không lớn, chỉ hơn 50 công nhân, nhưng bà đã quyết định thưởng cho mỗi người một suất bằng thu nhập trung bình tháng của cả năm. Ngoài ra, công nhân cũng được đài thọ vé xe khứ hồi để về quê đón tết. Không chỉ thưởng tết, theo bà Hoài, vào các ngày lễ trong năm theo quy định của Nhà nước thì doanh nghiệp cũng có chút quà cho người lao động. “Không thưởng tết sẽ dễ mất người sau tết”, bà Hoài nói.
Khác với cơ sở của bà Hoài, tại xưởng may quần áo gia công của ông Nhi (Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh), mỗi công nhân có khả năng chỉ nhận được khoảng 500.000 đồng gọi là thưởng tết. Theo ông Nhi, do xưởng mới mở được vài tháng và chưa có nhiều đơn hàng nên không thể có lợi nhuận. “Cố gắng lắm thì doanh nghiệp cũng chỉ hỗ trợ cho mỗi công nhân được khoảng năm trăm ngàn đồng. Tôi rất lo thưởng ít sau tết công nhân không trở lại làm việc, lúc đó doanh nghiệp càng khó khăn hơn. Mình chỉ còn biết giải thích cho công nhân hiểu, thông cảm và mong năm sau sẽ khá hơn”, ông Nhi nói.
Theo ghi nhận của Sài Gòn Tiếp Thị, cho đến nay có nhiều doanh nghiệp công bố không thể thưởng tết. Ví dụ, Công ty cổ phần thuộc da H.D (KCN Hiệp Phước, huyện Nhà Bè), Công ty cổ phần nhựa T.T (huyện Củ Chi)... là những doanh nghiệp đã công bố sẽ không thưởng tết cho người lao động. “Nghe thông tin không có thưởng tết, công nhân buồn lắm nhưng cũng hiểu, mấy năm nay công ty gặp nhiều khó khăn, đơn hàng ít nên cũng không thể đòi hỏi hơn”, chị An, công nhân Công ty H.D nói.
Ông Nguyễn Phi Hổ, Phó ban chính sách pháp luật, Liên đoàn Lao động TPHCM, cho biết luật không buộc phải có thưởng tết cho người lao động, nhưng trong thỏa ước giữa người lao động với người sử dụng lao động thường thể hiện sẽ có thưởng tết. Tuy nhiên, doanh nghiệp lúc nào cũng thòng thêm câu, việc thưởng tết phụ thuộc vào tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Tất Năm cho biết: “Doanh nghiệp nào cũng muốn có khoản thưởng tết cho người lao động, ít thì cũng tháng lương cơ bản. Nhưng thực tế doanh nghiệp đang làm ăn thua lỗ, thiếu đơn hàng đòi hỏi doanh nghiệp thưởng tết cũng khó cho họ”, ông Năm nói.
