KHUÊ VIỆT TRƯỜNG -
Mấy năm gần đây, cứ vào dịp cận tết thành phố Nha Trang lại rộ lên những điểm bán hoa, trong đó có một khu chợ nhộn nhịp cả ngày lẫn đêm và chỉ bán một loại hoa duy nhất. Đó là hoa vạn thọ.
Một góc chợ hoa vạn thọ Võ Cạnh tại xã Vĩnh Trung, thành phố Nha Trang.
Chợ hoa vạn thọ nằm cách Nha Trang khoảng 5 km, trên con đường từ quốc lộ 1A rẽ vào thôn Võ Cạnh, xã Vĩnh Trung. Nguyên con đường dài cả cây số rực lên sắc hoa vạn thọ. Sự náo nhiệt bắt đầu từ ngày 23 tết, lượng người đi mua sỉ về Nha Trang bán lại cũng có, lượng người đi dạo mua vài chậu hoặc có khi vài chục chậu để trưng trong hàng quán cũng có.
Chợ hoa nhộn nhịp cả ngày lẫn đêm, hình thành một không gian riêng biệt. Nhiều du khách tò mò tìm tới vào những ngày cận tết để xem hoa, để lắng nghe nhịp sống rộn rã của cái chợ ngày giáp tết. Nếu các chợ hoa khác ở Nha Trang bán đủ loại hoa, thì chợ hoa này chỉ bán duy nhất hoa vạn thọ. Các loại hoa khác nếu có cố gắng tìm chỗ trong chợ này cũng khó lòng bán được, bởi khách tới đây thường mua hoa vạn thọ. Những người bán hoa nhóm họp chợ, kéo theo những quán nước dã chiến mọc lên phục vụ cho cả người bán lẫn người mua. Có thời điểm, lượng người bán hoa vạn thọ ở đây lên tới cả trăm.
Thực ra, vạn thọ là một loại hoa bình dị, nhiều người không quan tâm. Những người trồng hoa không ít lần chứng kiến cảnh hoa bày bán cả mùa tết chẳng mấy người mua, thậm chí bỏ mặc tại chỗ, ai thích thì lấy mang về. Hơn nữa, vạn thọ là hoa ngắn ngày, dễ trồng. Gia đình nào có miếng đất nhỏ, cứ gieo hạt là loại cây này cứ thế mà phát triển. Nói tóm lại, hoa vạn thọ có giá rẻ nhất trong các loài hoa.
Trước đây, hoa vạn thọ gần như chỉ được dùng để chưng cúng trong ngày tết, ngày rằm hay ngày giỗ. Trong những ngày tết, hoa vạn thọ được nhiều người mua về chưng cũng là do màu vàng tươi tắn của hoa, hiện thân cho sự may mắn, thịnh vượng và chúc nhau sống trường thọ. Tuy nhiên, loại hoa này bây giờ đẹp hơn nhiều do có sự lai tạo giống. Ngoài màu vàng cố hữu, có những bông pha sắc hồng. Ngoài hình dáng tròn truyền thống, một số bông nhìn giống như hoa cẩm chướng.
Những người bán hoa vạn thọ cho biết đa phần họ là nhà nông, giờ nhàn rỗi chỉ cần khoảng sân nhỏ, chăm chút vài chục đến vài trăm chậu vạn thọ là có thể kiếm tiền sắm tết. Thời gian sinh trưởng của hoa ngắn, giống là những bông hoa khô được giữ từ mùa trước, hoặc mua ở các nơi bán hạt giống. Khoảng 20 ngày gieo, những cây con đẹp được bứng vào chậu. Chậu bông vạn thọ chủ yếu là các chậu nhựa nhỏ, rẻ tiền, chỉ sử dụng một lần. Sau 75 ngày là vạn thọ trổ bông, có thể mang ra chợ bán.
Sự thành hình chợ hoa vạn thọ Võ Cạnh cũng đơn giản. Ban đầu chỉ vài hộ trong vùng trồng được ít hoa, đem ra khoảng đất trống này bày bán. Người mua chủ yếu là hàng xóm hoặc người đi đường qua lại. Tiếng đồn vang xa, mỗi năm chợ mở rộng diện tích có khi cả trăm hộ trồng vạn thọ cùng họp nhau lại bán chung mấy ngày cuối năm này. Dần dần thói quen đi chợ hoa vạn thọ cũng thành hình.
Đến với chợ hoa Võ Cạnh vào những ngày giáp tết, du khách có thể thấy cả một làng hoa khoe sắc vàng. Cách bán hàng cũng giống như kiểu “chợ la” ở Đà Lạt, nghĩa là người bán tùy hoa của mình đẹp hay xấu mà rao: “hai mươi ngàn, hai mươi ngàn… mười lăm ngàn, mười lăm ngàn…”. Nếu ở Nha Trang một chậu hoa vạn thọ có giá 30.000 đồng thì tại khu chợ này chậu hoa đó chỉ 20.000 đồng. Vào ngày cuối cùng năm, những người bán hoa bắt đầu rao hạ xuống để thu hút người mua, và thường thì chợ hoa vạn thọ tan từ trưa ngày 30 tết.