Các nhà khoa học mới thử nghiệm thành công thiết bị đo huyết áp siêu âm nhỏ gọn có thể đo huyết áp động mạch nằm sâu dưới da. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề tim mạch với độ chính xác cao, hiệu quả tương đương các phương pháp đo huyết áp lâm sàng trước đây.
Máy đo huyết áp siêu nhỏ này chuyên dùng để theo dõi những diễn biến về huyết áp của bệnh nhân mắc bệnh về tim và phổi, cũng như người đang trong tình trạng nguy kịch hoặc vừa trải qua phẫu thuật. Máy đo có hình dạng như một miếng dán, sử dụng sóng siêu âm, có tiềm năng lớn trong việc theo dõi dấu hiệu sống và các tín hiệu sinh lý nằm sâu trong cơ thể người bệnh.
Bước tiến đáng kể
Thiết bị mới này cho phép đo huyết áp tâm động mạch – khác với huyết áp đo được bằng máy đo bơm căng quấn quanh bắp tay, còn được gọi là huyết áp ngoại biên. Huyết áp trung tâm là huyết áp đo được ở giữa lõi của mạch máu, nơi mà máu được bơm trực tiếp từ tim tới các nội tạng của cơ thể. Các chuyên gia y tế cho rằng huyết áp trung tâm sẽ phản ánh chính xác tình trạng của người bệnh hơn so với huyết áp ngoại biên và giúp cho việc dự đoán nguy cơ bệnh tim hiệu quả hơn.
Phương pháp can thiệp không xâm lấn bao gồm việc đặt ống thông vào mạch máu của cánh tay, háng hoặc cổ của người bệnh rồi đưa đến tim đã có từ lâu. Tuy nhiên, phương pháp này khó có thể cho được kết quả đo chính xác một cách ổn định do bản chất phức tạp của nó. Chẳng hạn như cần phải đặt đèn siêu âm ngay phía trên động mạch chủ mới có thể đo huyết áp chính xác và phải giữ nó cố định ở đó, không nhúc nhích, không thay đổi góc đặt. Có thể nói phương pháp truyền thống gần như hoàn toàn phụ thuộc vào người điều khiển. Thậm chí ngay cả khi thao tác đã hoàn thiện rồi mà người thực hiện dịch chuyển đầu đo đi 1 mm thôi thì kết quả cũng sẽ bị sai lệch đáng kể. Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần phải ngồi yên và việc này cũng làm ảnh hưởng kết quả thực tế. Điểm cuối cùng là máy đo truyền thống cũng không đủ độ nhạy để đo xuyên qua lớp mô mỡ của người bệnh.
Sheng Xu, Giáo sư công nghệ nano của trường Đại học UC San Diego (Mỹ), tác giả của công trình nghiên cứu, cho biết: bằng cách tích hợp công nghệ siêu âm vào sản phẩm, có thể bước đầu thu được các tín hiệu sinh học về những gì đang diến ra dưới lớp biểu bì mà không phải dùng đến phương pháp xâm lấn. Các bác sỹ cộng tác nghiên cứu cho biết công nghệ mới này sẽ rất hữu ích trong nhiều trường hợp điều trị nội trú.
Tiến sĩ Brady Huang, bác sĩ chuyên khoa X Quang, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết đối với những ca mổ tim phổi phức tạp, việc theo xuyên suốt và biết chính xác huyết áp tâm động mạch là rất cần thiết. Đây là điều mà công nghệ mới có khả năng hỗ trợ cao, qua đó có thể sẽ thay thế hiệu quả những phương pháp truyền thống trước đây.
Vẫn còn chặng đường dài
Với hình thù một miếng dán mềm mại, đàn hồi tốt, máy siêu âm có thể dán lên da để đo huyết áp tâm mạch với độ chính xác ấn tượng, ngay cả khi bệnh nhân đang cử động. Nó thậm chí còn có thể “nhìn” xuyên qua lớp mô mỡ để cho kết quả đo đáng tin cậy.
Miếng dán đã được thử nghiệm dán trên cẳng tay, cổ, cổ tay, và chân. Thử nghiệm được tiến hành ở cả hai trạng thái tĩnh và thực hiện các bài tập vận động. Thử nghiệm với miếng dán cho kết quả ổn định và chính xác hơn so với dùng máy đo huyết áp thông thường. Miếng dán cũng cho kết quả sít sao với kết quả của đèn siêu âm truyền thống.
Tiến sĩ Wang cho biết tiến bộ lớn của nghiên cứu này là giờ đây kỹ thuật siêu âm đã có thể được thu gọn lại chỉ bằng một miếng dán. Điều này rất quan trọng vì giờ đây ta có thể thu được các chỉ số huyết áp của động mạch chủ vốn nằm sâu bên dưới da một cách liên tục mà không cần phải dùng đến phương pháp xâm lấn truyền thống.
Miếng dán mỏng được làm bằng silicon dẻo có chứa các linh kiện điện tử tạo thành mạng mạng lưới được kết nối bằng các dây dẫn dạng xoắn. Cấu trúc này giúp cho miếng dán giữ được sự mềm dẻo và tạo cảm giác dễ chịu cho da, đồng thời bảo vệ cho dây dẫn không bị đứt mỗi khi co dãn.
Miếng dán sử dụng sóng siêu âm liên tục lấy số đo mạch đập nằm sâu khoảng 4 cm dưới da. Thông tin thu được còn có thể mô tả những gì đang diễn ra trong trái tim bệnh nhân dựa vào từng dạng sóng cụ thể. Qua đó, bác sỹ có thể đánh giá được tình trạng sức khỏe tim mạch của bệnh nhân kỹ càng hơn.
Ngoài ra, Giáo sư Xu còn cho rằng miếng dán có thể sử dụng miếng dán siêu âm để tìm ra các vết nứt nhỏ trong các bộ phận cơ khí phức tạp, chẳng hạn như các bộ phận của máy bay.
Các nhà nghiên cứu cho rằng thiết bị mới này vẫn còn một chặng đường dài trước khi có thể hiện diện tại các trung tâm y tế. Vẫn còn nhiều thứ cần phải cải tiến như tích hợp nguồn điện, đơn vị xử lý dữ liệu và các kết nối không dây cần thiết. Hiện tại, cả nhóm đang mong đợi được hợp tác với các chuyên gia về dẫn truyền dữ liệu và công nghệ không dây cho giai đoạn sắp tới của nghiên cứu.
Thiên Lâm
