THÁI HIỆP -
Cũng như các bậc cha mẹ khác, Tracy Mizraki Kraft ở bang California (Mỹ) khá lo lắng về đứa bé mới sinh của cô sẽ ngủ như thế nào. Nỗi lo đấy tan biến khi bác sĩ đưa cho cô chiếc bóng đèn giúp trẻ ngủ ngon. Bóng đèn nhỏ màu hổ phách có tên gọi Sleepy Baby tạo ra môi trường êm dịu cho bé Leo 16 tháng tuổi để bé chìm vào giấc ngủ.
“Chiếu sáng không còn là việc gắn bóng đèn lên tường nữa và giờ người ta bắt đầu cá nhân hóa ánh sáng cho từng người”, bà Mariana Figueiro, người đứng đầu nhóm nghiên cứu về sự liên quan giữa ánh sáng với sức khỏe ở Học viện Bách khoa Rensselaer nói.
Nhiều năm trước, các nhà khoa học đã hiểu màu sắc và cường độ ánh sáng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của con người. Nhưng ý niệm đó chỉ được áp dụng với những bóng đèn rất đắt lên tới 300.000 đô la Mỹ, sử dụng để mô phỏng môi trường làm việc của nhà du hành vũ trụ hay đèn chiếu trị bệnh vàng da cho trẻ sơ sinh. Giờ với công nghệ LED mới, tinh vi và giá rẻ hơn, các công ty đang phát triển thứ gọi là ánh sáng sinh học cho những người tiêu dùng thông thường.
Sleepy Baby được sản xuất bởi The Lighting Science Group. Ngoài Sleepy Baby, họ còn có các sản phẩm Good Night, Awake and Alert. Hiện các công ty khác, từ khởi nghiệp đến những ông lớn trong ngành chế tạo đèn cũng có các sản phẩm hứa hẹn. General Electric tuyên bố năm nay sẽ ra bộ đèn LED tự động thay đổi màu cho phù hợp với các chu kỳ trong giấc ngủ tự nhiên.
Cách đây 2 năm, Phillips giới thiệu dòng đèn Hue kết nối Wi-Fi với hệ thống HomeKit của Apple đề nghị “thực đơn ánh sáng” tự điều khiển lúc nào tăng sáng, lúc nào giảm sáng. Digital Lumens quản lý hệ thống chiếu sáng thông minh cho các ngành công nghiệp và thương mại đang chuẩn bị ra hệ thống đèn bàn đọc và học phù hợp với từng lứa tuổi. Một công ty tên LumiFi có ứng dụng di động điều chỉnh ánh sáng trong nhà và những không gian thương mại như khách sạn, với những chế độ Rest (nghỉ ngơi), Focus (tập trung), Energize (tăng sinh lực), Sexy (tạo ham muốn).
Theo Milos Todorovic từ Viện Nghiên cứu ánh sáng Lux Research, các công ty không chỉ hướng đến nghiên cứu ánh sáng nhằm tác động tích cực đến tâm lý con người mà còn nghiên cứu ánh sáng nhằm tái tạo chất collagen nhằm chữa mau lành các vết thương.
Trong dải quang phổ, màu tím có bước sóng ngắn nhất, tiếp theo là xanh lam. Những loại ánh sáng có bước sóng ngắn như xanh lam thường ức chế quá trình tạo hoóc môn melatonin xui khiến con người vào giấc ngủ. Mà bây giờ, xanh lam được sử dụng trong rất nhiều loại đèn, màn hình phát sáng vì thế con người tự nhiên thiếu hụt giấc ngủ.
“Trong 50 năm qua, chúng ta sử dụng lượng ánh sáng nhân tạo trên đầu người gấp 10 lần, mọi thứ sáng hơn nhiều trong khoảng thời gian từ hoàng hôn đến khi ta lên giường”, Charles Czeisler, giáo sư tiến sĩ về chuyên ngành thuốc ngủ ở trường Harvard Medical School nhận xét.
“Như vậy, chiếc đồng hồ cơ thể của ta bị đẩy lùi 3-5 giờ, ta ngủ muộn hơn trong khi vẫn cố gắng thức dậy cùng tiếng gà sớm”, ông nói.
Ông Czeisler cho rằng sử dụng ánh sáng bước sóng dài hơn như cam hay vàng ít can thiệp vào hoóc môn và neuron thần kinh, khuyến khích giấc ngủ. Bà Figueiro nói ánh sáng đỏ kích thích năng lượng mà không ức chế quá trình tạo melatonin.
Một bộ Hue mà Phillips bán với ba bóng đèn và một cái hub kết nối với Wi-Fi router giá 200 đô la Mỹ, mỗi bóng đèn giá 60 đô la. Đèn Good Night của Công ty The Lighting Science Group giá 60 đô la trong khi giá của Awake and Alert là 70 đô la. Nhưng sản phẩm bán chạy nhất của họ là Sleepy Baby có giá 30 đô la, với giấc ngủ con trẻ, các bậc cha mẹ không tiếc chi tiêu.
Susan Sheehan ở bang Rhode Island được người hàng xóm tặng cho chiếc Sleepy Baby. Từ khi thắp đèn trong phòng ngủ của cô bé Kate 5 tháng tuổi, cô bé ngủ rất ngon, thậm chí chẳng thèm thức dậy khi được thay tã vào tối khuya nữa. Chip Brian ở New York nói khi anh đặt chiếc đèn trong phòng ngủ của cậu con trai 4 tuổi luôn hiếu động về đêm, con trai anh đột nhiên “ngủ một mạch cho đến sáng”. Sự thay đổi chóng mặt đến mức vợ anh tưởng thằng bé bị ốm đau gì đó khiến giữa đêm cô phải sang phòng con kiểm tra.
