LINH NGUYỄN -
Ở Thái Lan, ngoài những ngôi chùa tọa lạc tại thủ đô Bangkok luôn tấp nập du khách và cả cư dân địa phương tới viếng thăm thì cách đó khoảng 80 km về phía Bắc còn có công viên Phật giáo rất lớn với một quần thể nhiều chùa tháp nằm gần kề nhau. Nơi đây là cố đô của Thái Lan hồi thế kỷ 13 có tên Ayutthaya.
Ayutthaya tên đầy đủ là Phra Nakorn Si Ayutthaya, có diện tích hơn 2.500 km2, được công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1991. Vẻ huy hoàng tráng lệ của Ayutthaya vẫn còn được phản chiếu trong những tàn tích công trình kiến trúc chùa chiền một thời thịnh vượng. Phần lớn các ngôi chùa tại đây được xây bằng gạch đỏ trần, nằm trên một cù lao được bao quanh bởi ba dòng sông lớn: Chao Phraya, Mae Nam Lop Buri và Pasak. Nổi bật lên trong công viên Phật giáo này là ba ngôi đền: Wat Phra Ram, Wat Mahathat, Wat Chaiwatthanaram.
Đền Wat Phra Ram được xây dựng hoàn thành trong thời trị vì của vua Boromtrailokanat (1448-1488). Đã có nhiều sự trùng tu đền này trong những triều đại sau đó, đặc biệt là dưới thời vua Borommakot năm 1741, khi nhà vua cho thực hiện dự án trùng tu lớn cho những ngôi đền trên khắp Ayutthaya. Kết quả là nhiều di tích quan trọng vẫn còn được bảo tồn cho đến ngày nay, chẳng hạn như chùa chính (Prang), chính điện (Ubosot), sảnh thuyết pháp (Vihara) và một số ngôi chùa nhỏ ở xung quanh (Chedi Rai).
Đền Wat Phra Ram mang nét trầm mặc ưu tư.
Chùa chính Prang được xây bằng gạch và được trang trí với vữa. Hai ngôi chùa nhỏ hơn được xây dựng trên nền móng tương tự và được đặt ở phía Bắc và phía Nam của chùa chính. Mỗi góc được trang trí tháp hình chóp và một tượng Phật điêu khắc.
Bên trong phòng di tích, tường được trang trí bằng các bức tranh mô tả Đức Phật đang ngồi trên một ngai vàng với các họa tiết đẹp tạo thành một khung bao xung quanh bức tranh. Các hành lang bao quanh chùa được kết nối với phần cuối của sảnh thuyết pháp và chính điện, là phong cách kiến trúc thời kỳ đầu của Ayutthaya.
Dưới cái nắng gay gắt vào một buổi trưa tĩnh lặng, Wat Phra Ram giờ chỉ còn lại một tàn tích với những tòa tháp bằng gạch nung đỏ đổ nát xen lẫn những vệt cháy đen, như dấu vết để lại từ sự phá hủy của chiến tranh xa xưa, Có lẽ chính sự hoang tàn cùng với hàng loạt những pho tượng bị cháy xém và mất đầu đã tạo nên một nét trầm mặc ưu tư cho Wat Phra Ram.
Đền Wat Mahathat nằm ở phía Đông của cung điện hoàng gia trong tiểu quận Pratu Chai, quận Phra Na Korn Sri Ayutthaya. Trong biên niên sử hoàng gia, việc xây dựng đền Wat Mahathat vào năm 1374. Ngôi đền sụp đổ trong suốt triều đại vua Songtham và đã được trùng tu vào năm 1633 sau khi vua Prasat Thong lên ngai vàng. Năm 1767, Ayutthaya sụp đổ, đền bị đốt cháy trong cuộc tấn công của người Miến Điện.
Đền Wat Mahathat ghi đậm dấu ấn của thời gian.
Cũng như nhiều ngôi đền khác tại Ayutthaya, Wat Mahathat có những dãy tượng Phật bị mất đầu và những lớp tường gạch đỏ bong tróc, ghi đậm dấu ấn của thời gian. Công trình chính bao gồm một ngôi chùa cao nhưng đã bị phá hủy, khi khai quật di tích này người ta tìm thấy dưới nền chùa có một chiếc rương chứa đầy châu báu. Trong số đó có một xá lợi của Phật Tổ đặt trong một chiếc tráp bằng vàng ròng, một số tượng Phật làm bằng vàng, hồng ngọc, pha lê với nhiều kích cỡ khác nhau. Tất cả những báu vật này hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng quốc gia Bangkok.
Đầu Phật được rễ cây bồ đề bao phủ tại đền Wat Mahathat.
Ngôi đền còn có một sảnh giảng pháp nằm ở phía Tây, là một công trình kiến trúc với gạch vữa rắn chắc, có một lối vào duy nhất. Điều khá thu hút du khách khi đến Wat Mahathat là hình ảnh đầu tượng Phật được rễ cây bao trùm, khuôn mặt toát lên vẻ thánh thiện, an nhiên, siêu thoát. Đầu Phật từng là một phần của bức tượng Phật bằng đá sa thạch đã rơi ra khỏi cơ thể chính và rớt xuống đất trong khi phần cơ thể chính của tượng đã biến mất. Dần dần rễ của cây bồ đề phát triển vươn dài ôm lấy đầu tượng Phật. Đầu tượng Phật bằng đá có cấu trúc khuôn mặt tương đối bằng phẳng với lông mày dày và mí mắt lớn, môi rộng thẳng và cánh môi rõ rệt, phản ánh nghệ thuật điêu khắc được cho là thời kỳ giữa những năm 1600 của Ayutthaya.
Đền Wat Chaiwatthanaram nằm về phía Tây Ayutthaya, dọc bờ sông Chao Phraya, được chính thức xây dựng vào năm 1630 bởi vua Prasat Thong. Nằm chính giữa là một ngôi tháp cao khoảng 35 m được gọi là Prang Noi, xung quanh là tám tháp nhỏ theo bốn góc hình vuông. Những tháp nhỏ này được nối liên tiếp với nhau bởi những dãy hành lang, dọc theo các hành lang là 120 bức tượng Phật và đều bị mất đầu.
Dưới mái vòm của tám ngôi tháp nhỏ xung quanh tháp lớn Prang Noi có 12 bức tượng Phật mạ vàng được tạc chìm vào trong tường. Mỗi ngôi tháp ở đỉnh góc vuông có hai bức tượng hướng về hai phía của hai dãy hành lang. Các ngôi tháp ở đối diện với lối cầu thang lên đỉnh tháp Prang Noi chỉ có một bức tượng.
Wat Chaiwatthanaram được bao quanh bởi ba vòng tường gạch, tuy nhiên vòng tường thứ nhất và thứ hai bị hư hỏng gần hết, chỉ còn vòng tường thứ ba nơi tựa lưng của 120 bức tượng Phật không đầu vẫn còn hoặc đã được khôi phục, và vẫn giữ lại những nét nguyên thủy. Dưới bóng hoàng hôn, ngôi đền trở nên lung linh huyền ảo.
[box] Từ Bangkok, tại ga tàu lửa Bangkok (Hua Lumpong), có ba chuyến tàu đến Ayutthaya từ 6 giờ sáng đến khoảng 8 giờ 30 sáng. Tàu chạy khoảng hơn một giờ đồng hồ sẽ tới nhà ga Ayutthaya. Hoặc từ Bangkok có thể đến bến BTS Mochit rồi đi bộ tới Nothern Bus Terminal và chọn xe buýt tới Ayutthaya. Tuy nhiên, trải nghiệm bằng tàu hỏa được đa số khách du lịch lựa chọn vì sự tiện lợi và giá tiền tương đối rẻ.
Thuê xe máy với giá khoảng 150.000 đồng/ngày để khám phá toàn bộ Ayutthaya. Có thể thuê xe tuk tuk nhưng giá khá mắc.
Nên lưu lại Ayutthaya một đêm để tận hưởng không khí mát mẻ tĩnh lặng về đêm của chốn cố đô. Các khách sạn rất gần nhà ga Ayutthaya, tiện cho du khách đi lại và hợp túi tiền cho những người du lịch bụi.
Giá vé vào thăm các ngôi đền là 50 baht/người đối với du khách quốc tế còn người Thái Lan thì miễn phí.[/box]
*
* *
Công viên Phật giáo Ayutthaya là một trong những di sản văn hóa của Thái Lan có sức hấp dẫn du khách, bởi dấu tích bốn thế kỷ lịch sử còn lưu lại qua hàng trăm công trình kiến trúc gạch nung. Trong quá khứ, Ayutthaya từng là một kinh đô rực rỡ có một nền nông nghiệp phát triển và những mối quan hệ giao thương thịnh vượng với các quốc gia phương Đông và phương Tây. Đến với Ayutthaya, du khách không chỉ tham quan một di sản văn hóa mà còn như tìm thấy sự kết nối giữa hiện tại và quá khứ, tìm thấy những bình yên, tĩnh lặng trong tâm hồn.
