Khuê Nguyễn (Giáo viên yoga) -
Việc thực hành thiền định thường xuyên giúp người tập thanh lọc cơ thể, bồi dưỡng tinh thần. Ngoài ra, tập thiền định không đòi hỏi quá thời gian, chi phí và có thể thực hành ngay tại nhà.
Bằng hàng trăm thí nghiệm về sự liên quan giữa não bộ và hơi thở, các nhà khoa học và tâm thần học đã tìm ra nhiều chứng cứ về cách tư duy ảnh hưởng đến sóng não và ngược lại như thế nào. Từ đó, tư duy dần trở nên gần gũi với tự nhiên, tính cách ôn hòa dần. Não bộ nhờ thường xuyên được trao đổi khí sẽ trở nên tinh tấn, minh mẫn và sáng tạo hơn.
Ngày nay, thiền định (meditation) đã trở thành một trong những từ khóa được sử dụng nhiều nhất trên các công cụ tìm kiếm trực tuyến. Điều này chứng tỏ số người quan tâm đến việc tập thiền gia tăng đông đảo. Thiền định được đưa vào trong những hoạt động tái tạo năng lượng của doanh nghiệp và giới thiệu đến các gia đình. Tập thiền trở thành một giải pháp giúp mọi người có được ổn định trong thế giới tinh thần, gạt bỏ những xáo trộn bên ngoài và tận hưởng cuộc sống nhiều hơn.
Theo trào lưu này, các lớp học thiền luôn thu hút nhiều người tham dự. Những người không có nhiều thời gian chọn cách bắt đầu thực hành thiền định ngay tại nhà. Một trong những cách giúp những người mới tập làm quen với cảm giác thiền là bắt đầu với phương pháp hít thở trong yoga, hay còn gọi là Pranayama.
Thiền bằng hít thở
Để bắt đầu, bạn nên chọn một địa điểm trong nhà có không khí tự nhiên lưu thông, có cây cối càng tốt, thoáng mát và yên tĩnh. Tìm một vị trí ngồi ổn định, với gối mỏng (tọa cụ) bên dưới, không nên ngồi trực tiếp xuống sàn đất lạnh.
Sau đó, dành từ 10 đến 15 phút tập trung vào hít thở trong tư thế ngồi thẳng lưng, hai bàn tay đặt nhẹ lên gối, lòng bàn tay hướng lên, giữ mắt nhắm và không nên nghe nhạc. Mục đích của bước này là để đóng lại các giác quan (thị giác, thính giác) khiến tâm trí vẫn còn hướng ra bên ngoài và bị phiền nhiễu. Mọi ý thức tập trung vào khu vực bụng.
Bạn bắt đầu thả lỏng cơ thể rồi hít vào phình bụng lên và thở ra hóp bụng lại. Bạn chỉ chú tâm vào hơi thở để nó nhẹ nhàng và ổn định dần cho đến khi bạn cảm thấy thoải mái và không còn suy nghĩ gì nữa trong tâm trí.
Bạn hãy kiên nhẫn thực tập cách thiền bằng hít thở (Pranayama) một cách đều đặn từ một đến hai tháng làm quen với hơi thở sâu. Dần dần bạn sẽ chuyển từ tập Pranayama sang trạng thái thiền định một cách tự nhiên, không gượng ép. Lúc này bạn quan sát hơi thở đi vào và đi ra từ mũi một cách tự nhiên mà không cần phải chủ tâm kiểm soát. Ngày qua ngày, hơi thở của bạn đều đặn và tâm trí bạn đứng yên, hay còn gọi là tập trung hơn vào bên trong bản thân.
Hãy kiên nhẫn với bản thân
Nếu trong quá trình thực hành thiền định, nhiều suy nghĩ xuất hiện khiến bạn phân tán, đừng cảm thấy khó chịu hay trách móc bản thân. Đó là giai đoạn bắt buộc mà ai cũng phải trải qua. Khi nhận biết bản thân đang suy nghĩ, hãy quay lại với việc quan sát hơi thở. Nếu ngày hôm nay, bạn tập trung vào hơi thở lâu hơn ngày hôm qua, thì đó là bạn đang đi đúng hướng.
Xin nhắc lại, bạn không nên vội vã cảm thấy không hài lòng với bản thân mà hãy bình tĩnh, nhẫn nại. Sự kiên nhẫn chính là chiếc chìa khóa giúp bạn vượt qua các chướng ngại để tìm thấy sự cân bằng, ổn định từ bên trong.
Một lời khuyên chân thành khác đó là: để bắt đầu tự thiền định dễ dàng hơn tại nhà, bạn nên tham gia một khóa thiền ngắn hạn (10 ngày) hoặc tham gia khóa học Pranayama trong yoga để cùng tập luyện quan sát hơi thở với người đủ chuyên môn trước khi tự thực hành thiền. Bởi trong quá trình thiền định, chúng ta dễ mất tự chủ với những câu chuyện của quá khứ, những âu lo về tương lai, dễ bị rối loạn bởi nhiều cảm xúc buồn vui đan xen khiến bản thân khó lòng nhập định.
Các khóa ngắn hạn này giúp bạn rèn luyện khả năng quan sát hơi thở và an toàn đi vào “định”. Hơn nữa, người đủ chuyên môn sẽ giải thích những trạng thái khác biệt trên mỗi cơ thể giúp bạn yên tâm và không còn lo lắng liệu cách tập của mình đã đúng hay còn sai.
Xin chúc những người mới bắt đầu tập thiền kiên nhẫn và bình an.
