Ngọc Hùng-Vũ Yến -
Giá heo hơi đã rớt xuống mức thấp nhất kể từ đầu năm đến nay và chỉ bằng khoảng 50% mức giá của cùng kỳ năm 2016. Người nông dân đã lên tiếng “cầu viện” thủ tướng. Trong khi đó, số liệu của các cơ quan chức năng cho thấy thịt heo nhập khẩu trong ba tháng đầu năm lên đến 7.800 tấn, với giá nhập khẩu rất thấp. Điều này sẽ tiếp tục gây khó cho những người nuôi heo.
Giá heo hơi lao dốc
Sản phẩm thịt heo đông lạnh được giới thiệu trên trang web của một công ty. Ảnh: Vũ Yến
Theo ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai, hiện giá heo hơi trên thị trường dao động ở mức 25.000-27.000 đồng/kg (tùy địa phương). Trong khi đó, thời điểm tháng 4-2016 giá heo hơi ở mức 50.000-55.000 đồng/kg. Giá heo hơi tuần này đang ở mức thấp nhất kể từ đầu năm đến nay.
Ông Công cho biết, với mức giá heo hơi hiện tại thì 100% hộ chăn nuôi heo đều thua lỗ nên chuyện người chăn nuôi bị ngân hàng cầm sổ đỏ do thua lỗ trong lứa heo vừa qua là không có gì bất ngờ. Tuy nhiên, theo ông, đây cũng là thời điểm để đào thải những hộ chăn nuôi nhỏ, và chỉ những hộ chăn nuôi nào có quy mô lớn, chi phí sản xuất thấp mới có thể trụ vững và tiếp tục vượt qua khó khăn để tồn tại.
“Thời gian tới, sẽ có nhiều hộ chăn nuôi bỏ chuồng. Chỉ những hộ chăn nuôi nào quản lý chi phí đầu vào hiệu quả mới có thể tiếp tục. Điều này sẽ giúp kéo giá thành heo hơi giảm xuống, qua đó giúp tăng tính cạnh tranh cho ngành chăn nuôi trong những năm tới”, ông Công nói.
Hiện tại, theo tính toán của Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, giá thành chăn nuôi dao động từ 35.000 đồng đến 40.000 đồng/kg và những hộ chăn nuôi quy mô nhỏ có giá thành cao hơn những trang trại, công ty chăn nuôi quy mô lớn theo hướng công nghiệp.
Do giá heo hơi xuống thấp nên thời gian qua đã có ý kiến cho rằng, Chính phủ cần có gói hỗ trợ cho người chăn nuôi. Nhưng theo ông Công, rất khó để làm được điều này vì giá heo đang ở mức rất thấp, không chỉ ở Đồng Nai, tỉnh có tổng đàn heo lớn nhất cả nước, mà còn ở các tỉnh, thành khác.
Theo khảo sát của Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, giá thịt heo trên thị trường chỉ giảm 10% so với cùng kỳ, và điều này có nghĩa là hệ thống giết mổ, phân phối đang hưởng lợi chứ không phải người tiêu dùng.
Giá bán thịt đùi heo tại chợ đầu mối Bình Điền, quận 8 ngày 18-4 là 60.000 đồng/kg, thịt nạc là 65.000 đồng/kg, sườn non là 110.000 đồng/kg.
Thịt heo ngoại về nhiều, giá rẻ
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong ba tháng đầu năm 2017 Việt Nam đã nhập gần 7.800 tấn thịt heo các loại, bao gồm phụ phẩm. Trong đó, thịt heo tươi, ướp lạnh hoặc đông lạnh nhập gần 2.400 tấn, trị giá 4,5 triệu đô la Mỹ, tạm tính thì giá nhập khẩu 1 kg thịt heo vào khoảng 41.000 đồng.
Theo ghi nhận của Sài Gòn Tiếp Thị, thịt heo nhập chia làm hai mức giá khác nhau. Bao gồm thịt heo có mức giá rẻ, thậm chí nhiều loại rẻ hơn thịt heo trong nước ở thời điểm hiện tại và thịt heo có mức giá cao, có những loại lên tới hơn 1 triệu đồng/kg.
Loại thịt heo giá rẻ chủ yếu được rao bán trên các trang web của công ty, không bán tại siêu thị, chợ hay tại các cửa hàng chuyên kinh doanh nhập khẩu.
Đại diện một số công ty chuyên nhập khẩu, phân phối sản phẩm thịt cho biết thịt heo giá rẻ chủ yếu được bán cho các nhà máy, quán ăn, bếp ăn tập thể với số lượng lớn, mỗi lần giao ít nhất 100 kg chứ không bán lẻ cho người tiêu dùng.
Ông K., quản lý của một công ty thương mại ở quận Bình Tân, TPHCM cho biết hiện tại công ty chỉ cung ứng sỉ số lượng lớn thịt heo ba rọi, nạc vai từ Đức, Tây Ban Nha cho một số nhà máy chế biến. Theo đó, cứ 2-3 tháng công ty sẽ nhập và tiêu thụ 1-2 container, tương ứng 25-50 tấn thịt. Giá heo ba rọi dao động trong khoảng 67.000-87.000 đồng/kg tùy thuộc vào nhiều nạc hay ít nạc. Nạc vai xuất xứ Tây Ban Nha có giá 62.000 đồng/kg.
“Theo tôi biết, nguồn nguyên liệu này được các nhà máy chế biến, gia công, đóng gói thành phẩm sau đó bán ra thị trường, còn bán ở đâu thì tôi không rõ lắm. Ngoài ra, chúng cũng được chế biến, tẩm ướp đóng gói để xuất khẩu đi một số nước ở châu Phi”, ông K. nói thêm.
Mặc dù không tiết lộ số lượng tiêu thụ cụ thể, nhưng ông M. của một công ty ở quận Tân Phú, TPHCM cho biết công ty nhập khẩu và tiêu thụ sỉ, lẻ số lượng lớn các loại thịt heo, khách hàng muốn số lượng bao nhiêu công ty đều đáp ứng được.
Theo ông, khách hàng chủ yếu là các bếp ăn tập thể, nhà hàng, quán nhậu lớn, nhỏ. Sản phẩm xuất xứ từ Đức, Ba Lan, Tây Ban Nha, mức giá tương đương nhau. Cụ thể ba rọi giá 35.000-55.000 đồng/kg tùy mức độ nạc-mỡ; xương ống 22.000 đồng/kg; bắp giò 50.000 đồng/kg…
Ngoài sản phẩm thịt heo nhập khẩu có giá tương đối rẻ, hiện tại một số công ty, cửa hàng thực phẩm ngoại nhập cũng bán loại thịt heo nhập khẩu cao cấp, giá rất cao. Đa phần các loại thịt này được nhập khẩu từ Tây Ban Nha. Tại hệ thống cửa hàng của Công ty TNHH Thịt ngon quốc tế La Maison thăn lưng heo Tây Ban Nha giá 180.000 đồng/kg, sườn non nguyên tảng heo Đức giá 190.000 đồng/kg…
Trước tình hình dư cung heo hơi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đang kiến nghị Chính phủ xem xét, dừng các hoạt động tạm nhập tái xuất sản phẩm thịt, phủ tạng từ bên ngoài qua Việt Nam vào thị trường các nước trong khu vực nhằm bảo vệ thị phần cho các sản phẩm chăn nuôi trong nước.
Tuy nhiên, nhìn nhận ở góc độ rộng hơn, một chuyên gia trong lĩnh vực chăn nuôi cho rằng một trong những lý do khiến cho thịt heo trong nước kém cạnh tranh chính là vấn đề vận chuyển, phân phối khiến giá thịt heo bị đội lên cao. Điều này làm lợi cho hệ thống phân phối nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ đến người nuôi. Vì người tiêu dùng vẫn có thể sẽ mua thịt ngoại với giá rẻ hơn. Do vậy để tăng cạnh tranh, phải giảm các tầng nấc trong quá trình phân phối, kéo giảm giá thịt heo từ chuồng trại đến người tiêu dùng. Ngoài ra cần nâng cao chất lượng thịt, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm để lấy lại lòng tin của người dùng với thịt nội.
Còn việc dừng các hoạt động nhập khẩu thịt vào Việt Nam theo vị này không phải là phương án nên làm, nhất là trong bối cảnh hội nhập như hiện nay.