Mạnh Hoài Nam -
Thôn Mỹ Thạnh Trung 1, xã Hòa Phong (huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên) có xóm chợ bò buôn bán hơn 20 năm qua. Chợ bò “ôm” luôn xóm nhà rộng trên 1 ha, nhộn nhạo vì người mua bán đông, mỗi ngày cả chợ bán trên 300 con bò.
Ở xóm chợ bò, mỗi nhà đều có gian hàng mua bán bò.
Ở xóm chợ bò, chuồng bò chính là gian hàng mua bán. Mỗi gian hàng có ít nhất 15 con, nhiều lên đến 50 con. Có gian hàng bò nằm chếch bên hông nhà trên, có gian nằm cặp vách với chái bếp. Hầu hết gian hàng bò được bố trí gần mặt tiền đường bê tông nông thôn và luôn được vệ sinh sạch sẽ.
Ông Trần Văn Nghĩa, một người có gian hàng bò ở đây chia sẻ: “Ở xóm chợ bò, chúng tôi bán đủ giá, từ 10,1 triệu đồng đến 15 triệu đồng/con, người mua bò giá cỡ nào cũng có nên nhiều người tìm đến đây mua bò”.
Gian hàng nhà ông Nghĩa đang “trưng bày” 17 con bò, thời điểm người mua nhiều thì 3-4 ngày là bán hết, lúc bán chậm cũng một tuần. Tuy nhiên, để có bò bán “gối đầu”, gia đình phải có người lo đầu ra (trực tại chuồng bán), đầu vô (đi mua về), người lo cỏ, rơm rạ.
Người đi mua bò gần thường ra thị xã (TX) An Nhơn (tỉnh Bình Định), lên TX An Khê hoặc huyện vùng cao Kông Chro (tỉnh Gia Lai) gom 3-4 ngày đủ 14-15 con rồi chở xe tải nhỏ về. Người đi xa thì vô Tây Ninh, sang tận Campuchia mua bò chở về bằng xe tải 3 chân (3 trục), mỗi lần chở 40 con, thời gian kéo dài đến 7 ngày.
Chợ bò tại gia nên “họp” 24/24 giờ. Có lúc lái bò từ các nơi xa đến nửa đêm mua bò rồi sáng sớm chở đi, có người mua 3-4 con, có người mua “trụm”, tức mua cả bầy.
Mỗi gian hàng bò có bộ bàn ghế nhựa, bình trà để tiếp khách. Tại gian hàng bò của ông Nguyễn Hữu Thọ, một trong những lái bò có số lượng bò nhiều nhất xóm, nhiều người ngồi quanh bàn nhựa trao đổi chuyện mua bò như “hội thảo đầu chuồng”. Bò ở đây chủ yếu là bò lai, mẫu mã đẹp, đủ màu như mốc lam, đen đỏ... Ông Thọ cho biết, gian hàng của ông bán toàn bò đực để người mua về nuôi vỗ béo.
Mỗi gian hàng bò có bộ bàn ghế nhựa, bình trà để tiếp khách. Nhiều người tìm đến đây trao đổi mua bò như “hội thảo đầu chuồng”.
Ông Phạm Duy Định ở xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa (Phú Yên), lên xóm chợ bò rảo quanh chợ lựa mua bò, cho hay: Tôi dự định mua cặp bê đực cao 1 m về nuôi vỗ béo. Trước đây, tôi nuôi vỗ béo bò cỏ thì nuôi đến đâu, bò mướt lông đến đó, nhưng trọng lượng nhỏ, lãi thấp. Còn bò lai thì bộ xương to, nuôi đúng sức cao 2 m trở lên mới bung đùi, đổ thịt bán được hơn 30 triệu đồng, lãi gần 20 triệu đồng/con.
Cũng theo ông Định, nuôi vỗ béo bò hiện nay thuận lợi vì người nuôi có thể trồng cỏ voi, cỏ tây, bỏ ra 30 phút cắt đầy một gánh cỏ. Còn trước đây, người nuôi mang giỏ ra bờ ruộng cắt cả buổi mới đầy giỏ cỏ mang về. Phong trào nuôi vỗ béo bò lai đang lớn mạnh nên những chòm đất xấu ở gò đồi vốn bỏ hoang nay bà con khai hoang trồng cỏ voi, có người còn “mót” mảnh đất “đầu thừa, đuôi thẹo” cạnh bờ sông, bờ mương để trồng cỏ tây.
“Nuôi bò vỗ béo người nuôi không chỉ cho bò ăn cỏ, rơm mà còn nấu cháo nuôi bò. Hồi trước, chúng tôi nuôi bò thịt thì nấu cháo bằng rau cám. Nay nuôi bò lai thì cho ăn “sang” hơn, cho thêm gạo vào cháo. Đối với người dân miền quê như tôi, bò là nguồn thu nhập chính, có tiền trang trải cuộc sống, nuôi con ăn học”, ông Định nói.
Ông Nguyễn Văn Tiếp, Chủ tịch UBND xã Hòa Phong, cho biết: “Xóm chợ bò có 12 nhà “trưng bày” gian hàng bò, xóm này hình thành trên 20 năm, tên xóm cũng có từ đó. Mỗi ngày xóm chợ bò tiêu thụ 20 xe bò, mỗi xe bò trung bình 15 con”.
Mua bán bò tạo ra nguồn thu nhập khá nên đất đai ở khu vực này có giá lên đến 700-800 triệu đồng/lô. Đời sống kinh tế phát triển, người dân xóm chợ bò không chỉ sắm xe tải chở bò, mà còn mua xe ô tô.
