Hoàng Dương
Sharing Economy – kinh tế chia sẻ, thuật ngữ này không còn xa lạ với nhiều quốc gia phát triển nhưng tại Việt Nam vẫn còn rất mới mẻ. Có thể hiểu một cách đơn giản mô hình kinh tế chia sẻ là người tiêu dùng có thể tận dụng những nguồn lực dư thừa của nhau thông qua việc thuê mướn. Nguồn lực đó có thể là nhà cửa, xe cộ, các vật dụng công nghệ; hay đơn giản là chính bản thân bạn cũng có thể trở thành một nguồn lực để chia sẻ.
Hiện nay trên thế giới có rất nhiều mô hình kinh tế chia sẻ và gây được sự chú ý của cộng đồng, có thể kể đến như Uber, Airbnb, Relayrides, TaskRabbit, Car Pooling... Với sự phát triển và hỗ trợ của các thiết bị công nghệ cao, các mô hình kinh tế chia sẻ kể trên từng bước phát triển, len lỏi vào trong đời sống của người tiêu dùng. Không đứng ngoài xu thế chung của toàn cầu, một số mô hình kinh tế chia sẻ đã bước đầu xuất hiện ở Việt Nam, nơi có lực lượng tiêu dùng trẻ hùng hậu với sự nhạy cảm về công nghệ, về cái mới luôn là mảnh đất màu mỡ cho các mô hình kinh tế này tồn tại và phát triển.
Dưới đây là một số mô hình kinh tế chia sẻ đã có mặt tại Việt Nam.
Taske.me
Không giống với các mô hình kinh tế chia sẻ đã nhắc ở trên, Taske hoàn toàn do người Việt Nam viết ra và thực hiện. Hiểu một cách đơn giản, Taske là ứng dụng gọi giúp việc trên điện thoại thông minh sử dụng công nghệ định vị GPS và các thuật toán tìm kiếm mới nhất để liên hệ giữa khách hàng và Tasker. Người dùng tải ứng dụng về điện thoại của mình, khởi động ứng dụng và chọn dịch vụ, xác nhận công việc với Tasker gần nhất. Taske sẽ định vị vị trí của người cung cấp dịch vụ và thông báo giá cho khách hàng. Khách hàng yên tâm vì người cung cấp dịch vụ của Taske đã được tuyển lựa kỹ càng qua nhiều vòng phỏng vấn, kiểm tra tay nghề và Taske ký hợp đồng bảo hiểm với các công ty bảo hiểm lên tới 1 tỉ đồng/trường hợp. Nếu khách hàng không hài lòng dịch vụ mà Taske mang lại sẽ được hoàn trả lại 100% lệ phí đã thanh toán trước đó.
Là một ứng dụng hữu ích cho những người quá bận rộn với công việc hoặc những ai muốn kiếm thêm thu nhập. Taske hiện đang cung cấp dịch vụ tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM và đang có hơn 200 người cung cấp dịch vụ cùng 100 đối tác cung cấp dịch vụ.
Uber
Được thành lập vào năm 2009 tại Mỹ, ứng dụng Uber là phần mềm kết nối giữa hành khách và tài xế. Thông qua Uber việc đi lại đã dễ dàng hơn, hành khách có thể gọi xe thuận lợi, kiểm soát được hành trình mình sẽ đi, chi phí sẽ bỏ ra, biết trước được loại xe, số xe và cả tên người tài xế sẽ đi với mình. Người tài xế cũng sẽ có thêm nhiều công việc hơn qua đó thu nhập cũng tăng lên.
Hiện nay mạng lưới của Uber đã có mặt tại hơn 200 thành phố trên toàn thế giới và tại Việt Nam, Uber cũng đã có mặt ở TPHCM nhưng ứng dụng này đang gây tranh cãi trong công tác quản lý nhà nước và hoạt động kinh doanh vận tải hành khách của doanh nghiệp.
Airbnb
Có phòng trống, nhà trống mà không sử dụng trong một thời gian nhất định, bạn có thể trở thành một thành viên của Airbnb, dịch vụ cho thuê nhà ở ngắn hạn. Được thành lập vào năm 2008, Airbnb có trụ sở tại Mỹ, hiện có mặt tại trên 33.000 thành phố ở 192 quốc gia và vùng lãnh thổ. Airbnb cũng đã vào Việt Nam trong năm 2014. Hà Nội, TPHCM cùng với một số tỉnh, thành khác cũng đã gia nhập mạng lưới của Airbnb với số lượng nhà và phòng ngủ đạt trên 1.000.
Để tạo sự yên tâm cho người thuê nhà, Airbnb sẽ xác nhận danh tính chủ nhà thông qua Facebook, số điện thoại, hộ chiếu, chứng minh nhân dân và đặc biệt là thông qua sự phản hồi của những người đã thuê nhà trước đó. Ưu điểm của Airbnb là người thuê nhà có thể thoải mái lựa chọn nơi lưu trú phù hợp với yêu cầu, sở thích và túi tiền của mình tại các điểm đến.
Triip.me
Bạn là người ham mê du lịch, thích giới thiệu, chia sẻ những thông tin hữu ích về các điểm tham quan du lịch, về những nét văn hóa độc đáo tại nơi mình sinh ra và lớn lên. Hãy tham gia vào mạng lưới cộng tác viên của Triip.me, trang web cho thuê hướng dẫn viên du lịch địa phương nổi tiếng toàn cầu. Triip.me được hình thành và xây dựng từ một nhóm gồm năm người trẻ tuổi và đam mê du lịch, họ đến từ nhiều quốc gia với những nền văn hóa khác biệt nhau. Tuy nhiên điểm chung lớn nhất khi xây dựng Triip.me của họ là trang này không chỉ để kiếm tiền mà còn là nơi kết nối mọi người, chia sẻ kinh nghiệm trong các chuyến đi, về du lịch tại các địa phương và sự bảo tồn văn hóa. Sự chuyên nghiệp và tận tình của các hướng dẫn viên địa phương, chất lượng đảm bảo và sự hài lòng trong mỗi chuyến đi của du khách là tiêu chí mà Triip.me luôn hướng tới. Mạng lưới rộng khắp trải dài trên các châu lục giúp cho du khách có nhiều sự lựa chọn những chương trình tour phù hợp với sở thích của riêng mình.
Tại Việt Nam, mạng lưới cộng tác viên của mô hình này khá phong phú, trải dài khắp các tỉnh, thành tại địa chỉ www.triip.me/vietnam.
Travelmob
Cũng giống như Airbnb, Travelmob là một trang mà bạn có thể đăng tải thông tin về việc cho thuê nhà hay phòng ngủ của mình trong thời gian ngắn hạn. Chủ nhà sẽ cung cấp thông tin cần thiết về vị trí, diện tích, giá cả trên Travelmob, qua đó du khách có sự lựa chọn nơi lưu trú phù hợp với nhu cầu của họ. Chủ nhà sẽ trả một khoản phí dịch vụ khi giao dịch thành công. Travelmob sẽ là trung gian giải quyết các giao dịch tài chính giữa hai bên.
Được thành lập từ năm 2012 tại Singapore, Travelmob hiện nay đã có mặt ở hầu hết các điểm đến nổi tiếng trong khu vực Đông Nam Á và châu Á. Tại Việt Nam cũng đã có phiên bản tiếng Việt của Travelmob tại địa chỉ vn.travelmob.com.
Trên đây là một số mô hình kinh tế chia sẻ bước đầu đã xuất hiện ở Việt Nam, có thể trong tương lai sẽ còn nhiều mô hình kinh tế chia sẻ nữa sẽ có mặt tại Việt Nam. Với một thị trường hơn 90 triệu dân cùng hạ tầng công nghệ ổn định, những mô hình này sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển tại đây và người tiêu dùng cũng sẽ có thêm nhiều lựa chọn cho nhu cầu của mình.
