Tại Việt Nam, UNESCO đã vinh danh 3 Công viên Địa chất toàn cầu, đó là Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang (năm 2010); Công viên Địa chất toàn cầu Non Nước Cao Bằng (năm 2018) và Công viên Địa chất toàn cầu Đắk Nông (năm 2020).
- Công nhận Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng sau kỳ tái thẩm định
- Phú Yên chuẩn bị hồ sơ nộp UNESCO để được công nhận Công viên địa chất toàn cầu
Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn
Được UNESCO công nhận ngày 3-10-2010
Công viên nằm ở vùng núi cực Bắc của Việt Nam, có diện tích 2.356,8 km² và độ cao trung bình khoảng 1.400 - 1.600m.
Cao nguyên có nhiều khu vực núi đá vôi, có độ dốc khá lớn, các thung lũng, sông, suối bị chia cắt rất nhiều; chứa đựng những dấu ấn tiêu biểu về lịch sử phát triển vỏ trái đất, tính đa dạng sinh học cao.
Một số điểm tham quan hấp dẫn du lịch tại Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn như Cột cờ Lũng Cú, phố Cổ Đồng Văn, hẻm Tu Sản, đèo Mã Pì Lèng, Lễ hội khèn Mông, Chợ phong lưu Khâu Vai; Làng văn hóa dân tộc Nặm Đăm, Pả Vi, Lô Lô Chải…
Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng
Được UNESCO công nhận ngày 12-4-2018
Công viên có diện tích hơn 3.275 km2 nằm tại vùng đất địa đầu của Việt Nam thuộc tỉnh Cao Bằng, bao gồm các huyện Hà Quảng, Trà Lĩnh, Quảng Uyên, Trùng Khánh, Hạ Lang, Phục Hòa và một phần diện tích của các huyện Hòa An, Nguyên Bình và Thạch An. Đây là nơi sinh sống của hơn 250.000 người thuộc 9 dân tộc của Việt Nam như Tày, Nùng, H'Mông, Kinh, Dao, Sán Chay.
Ngoài ra, đây là vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử với hơn 215 di tích văn hóa, lịch sử được xếp hạng, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt là rừng Trần Hưng Đạo, Khu di tích Pác Bó và Di tích lịch sử địa điểm chiến thắng Biên giới năm 1950. Đây cũng là một trong những khu vực ở Việt Nam được người tiền sử chiếm cư từ rất sớm và là cái nôi của Cách mạng Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Đắk Nông
Được UNESCO công nhận ngày 7-7-2020
Công viên có diện tích 4.760 km², trải dài trên địa bàn 5 huyện Krông Nô, Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk Glong và thành phố Gia Nghĩa thuộc tỉnh Đắk Nông. Công viên có khoảng 65 điểm di sản địa chất, địa mạo, bao gồm hệ thống gần 50 hang động với tổng chiều dài hơn 10.000 m, các miệng núi lửa, thác nước...
Công viên Địa chất Đắk Nông từ lâu đã nổi tiếng là một vùng đất đỏ trù phú với hệ sinh thái rừng nhiệt đới, nơi lưu giữ các giá trị đặc trưng về đa dạng sinh học, nhiều nét độc đáo về văn hóa, địa chất, tự nhiên cũng như dấu tích hoạt động của người tiền sử.
Dung nham từ các đợt phun trào của núi lửa đã bao phủ đến một nửa diện tích của vùng đất này, hình thành nên vùng đất đỏ bazan rộng lớn trù phú, màu mỡ. Đồng thời cũng tạo nên hệ thống hang động núi lửa độc đáo, đồ sộ nhất Đông Nam Á.
Đăng Huy tổng hợp
Báo Điện tử Chính phủ, Vietnamplus
