DIỆU THUẦN
Khi nhìn vào những bức tranh các bé sẽ biết được rằng, không nên đến gần nước sôi, lửa hoặc trèo lên kệ sách, cho tay vào ổ cắm điện...
Với gia đình có trẻ nhỏ, cha mẹ luôn quan tâm làm sao để con mình được thỏa sức chơi đùa, thỏa sức khám phá thế giới trẻ thơ… mà không có tai nạn xảy ra. Bộ ảnh trong cuốn sách Kỹ năng sinh tồn cho trẻ của tác giả Hán Dương; Attention bobos của tác giả Nathalie Belineau và cuốn Bách khoa thư an toàn cho lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng… là những cuốn sách cần thiết.
Nhìn hình ảnh để tránh hiểm nguy
Cả ba cuốn sách đề cập đến tất cả những mối nguy hiểm tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến sự an toàn của trẻ nhỏ trong mọi hoạt động của đời sống xã hội: khi ở nhà, ở trường, hoặc lúc đi chơi, đi ăn và cả khi sử dụng các thiết bị công nghệ…
Các tác giả đã đưa ra rất nhiều tình huống dưới hình thức minh họa đơn giản, sinh động, dễ nhớ về những tai nạn có thể xảy ra với trẻ khi người lớn lơ là, mất cảnh giác. Chỉ cần nhìn vào những hình ảnh minh họa, bé sẽ có ý thức tự bảo vệ mình. Nhìn vào bộ ảnh trong ba cuốn sách cha mẹ cũng cảnh giác, cẩn thận hơn trong những tình huống hàng ngày để tránh nguy hiểm cho con.
Bộ tranh trong cuốn sách Attention bobos của tác giả Nathalie Belineau minh họa những hành động nguy hiểm có thể đến với bé khi đang ở nhà. Theo tác giả, khi ở nhà có thể bé sẽ gặp nguy hiểm từ bếp gas, bàn ủi, cầu thang, ngăn kéo, nước sôi, thậm chí là bát, đĩa… Ví dụ, mẹ hay bảo bé tự lấy sách trong ngăn kéo, nhiều bé vội vàng thế là bị kẹt tay. Hay trong bếp, ba mẹ đang nấu ăn, có việc phải ra ngoài khi bếp vẫn đang mở. Bạn nên dặn bé cẩn thận tránh xa bếp hoặc tắt mọi loại thiết bị nếu không có mặt ở chỗ nấu nướng.
Khi ăn, nếu hai bé ngồi quá gần có thể vung đũa, muỗng, nĩa… vào mặt nhau. Vì thế, không nên để hai bé ngồi ăn cạnh nhau, dạy cho bé khi ăn phải như thế nào. Với các món đồ chơi, cha mẹ nên cân nhắc độ tuổi của trẻ và dặn dò trẻ cẩn trọng với các chi tiết nhỏ. Nếu nhà có máy nước nóng lạnh thì khi bé tắm, đi vệ sinh… cha mẹ phải luôn có mặt để tránh cho bé nghịch vòi nước nóng.
Ổ điện là nơi rất dễ gây nguy hiểm nếu bé nghịch nhét vật lạ hoặc đưa tay chân vào. Ở các khe cửa cũng thế, bé rất hay nhét tay vào. Chẳng may, có người mở cửa bé sẽ bị kẹt tay. Có những bé hiếu động, thích nhảy tót lên bàn ghế đùa nghịch, nếu không có cha mẹ bên cạnh sẽ bị té ngã. Hay khi là ủi xong, cần phải cất hết quần áo, bàn ủi ở nơi an toàn để tránh nguy hại đến bé.
Trò chơi với cát giúp các bé gần gũi với thiên nhiên nhưng có thể tác động tới đôi mắt. Vì thế, khi cho con chơi ngoài cát, cha mẹ phải luôn để ý, canh chừng. Hoặc cha mẹ có thể hướng dẫn cho con chơi như thế nào để cát không dính vào mắt. Chó mèo luôn là động vật thân thiện với trẻ nhưng cũng có một số quy tắc cần tránh để vật nuôi không nổi cáu. Nhìn vào ảnh, cha mẹ sẽ biết cách dạy con không nên lấy đồ ăn hoặc nghịch đuôi của thú cưng…
Giúp trẻ tự bảo vệ mình
Cuốn Bách khoa thư an toàn cho lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng của Nhà xuất bản thông tin đề cập đến các mối nguy hiểm cho trẻ khi ở nhà, ở trường, khi tham gia giao thông… Tác giả viết: “Muốn trẻ được an toàn, điều đầu tiên chúng ta phải dạy cho trẻ thế nào là hiểm nguy, khiến chúng không gây ra những hành động vô thức. Trẻ nhận thức về góc độ nguy hiểm đối với chúng càng cao thì chúng càng được an toàn”.
Cuốn sách đề cập đến mối nguy hiểm khi xem ti vi, dùng bếp gas, quạt điện, lò vi sóng; hoặc khi uống nước, dùng thuốc, ăn lẩu, ăn cá; khi trồng hoa, cây cảnh hay khi có ai gọi cửa, gọi điện thoại đến nhà; rồi bình xịt côn trùng hay sử dụng nhang muỗi… Còn an toàn khi ở trường học là lau bảng đen, lau cửa kính, tham gia hội thể thao, giờ mỹ thuật, khi mắc bệnh truyền nhiễm, mối quan hệ với bạn bè… Ngoài ra, còn có những tình huống về an toàn trong công viên hoặc vườn bách thú, khi ở trung tâm thương mại, ở sân vận động, trên đường phố hay khi tham gia giao thông…
Ngoài sử dụng hình để mình họa, tác giả còn đưa ra cách diễn tả từng hành động cụ thể cũng như cách giải quyết từng tình huống để cha mẹ đọc và hướng dẫn cho con phải làm như thế nào.
Còn cuốn Kỹ năng sinh tồn cho trẻ của tác giả Hán Dương đề cập đến những mối nguy hiểm do ăn uống, ngủ nghỉ, cách ngồi của trẻ, như uống thuốc có đúng cách không, ngồi sai tư thế sẽ thành cụ rùa, thói quen ăn uống lành mạnh sẽ tránh được ung thư thực quản hay giảm béo cũng là một môn khoa học… Tác giả cũng vừa miêu tả bằng hình ảnh, vừa dùng lời bình để giải thích. Theo tác giả Hán Dương, việc ăn uống của trẻ cũng tiềm ẩn những mối nguy hại, cha mẹ phải luôn quan tâm.
Cha mẹ phải là người đầu tiên có trách nhiệm
Tuy nhiên trong cuộc sống có không ít cha mẹ chủ quan, hoặc cố tình mạo hiểm để trẻ rơi vào tình huống nguy hiểm như là để trẻ trên xe máy không thắt dây an toàn và đi với tốc độ cao, một tay ôm trẻ một tay lái xe, hay cho trẻ nghịch những đồ vật sắc nhọn, chơi đồ chơi bạo lực, có tính sát thương…
Cha mẹ cần phải là người đầu tiên có trách nhiệm giám sát trẻ, phòng tránh tất cả nguy cơ, tình huống hiểm nguy đối với trẻ từ chuyện ăn, ngủ, chơi. Ví dụ, cần có những thanh chắn an toàn ở khu vực cầu thang, giường ngủ… đề phòng trẻ ngã từ trên xuống, để những vật có thể gây bỏng ngoài tầm với của trẻ, bịt các ổ cắm để đề phòng điện giật…
Ở những tình huống này, hầu như cha mẹ hay những người chăm sóc trẻ đều không biết hoặc không đánh giá đúng nguy cơ có thể xảy ra với trẻ. Vì thế, đã có nhiều trường hợp tai nạn xảy ra do trẻ quá hiếu động, nghịch ngợm, như uống nhầm xăng, dầu, thuốc trừ sâu đựng trong chai nước ngọt; bị thương, bị bỏng, điện giật do cha mẹ để những thứ nguy hiểm này trong tầm tay của trẻ; hay tai nạn về nước do cha mẹ không cảnh báo, giám sát…
Ba cuốn sách trên hiện đang được bày bán tại các hệ thống nhà sách Nguyễn Văn Cừ, Thăng Long, nhà sách thiếu nhi… với giá bán từ 60.000 đồng đến 120.000 đồng.
