HẠNH PHƯỚC -
Cách đây vài năm, khi lần đầu tiên các giải thưởng/bảng xếp hạng nhạc số xuất hiện, underground (được xem là dòng chảy âm nhạc phi chính thống) đã được chú ý đến với những cái tên gây choáng ngợp khi soán ngôi Mỹ Tâm, Hồ Ngọc Hà, Đàm Vĩnh Hưng... về lượt nghe/tải. Tuy nhiên, nếu như ở thời điểm đó, underground Việt chỉ dừng lại ở mức gây ngạc nhiên lẫn tò mò, thì hiện tại đã khác.
Trần Toàn K300, ảnh trên trang Facebook cá nhân của ca sĩ.
Khi chương trình The Remix (Hòa âm ánh sáng) được phát sóng, underground đã cho thấy một phân khúc âm nhạc thật khác, mang một sức sống mạnh mẽ và ngày càng đang chi phối thị trường nhạc Việt mà vài năm trước, nó vẫn chỉ được xem là một cái gì đó rất nghiệp dư, thậm chí với không ít người đây còn là một lực lượng trẻ mang trên mình nhiều dị tố không phù hợp với văn hóa Việt.
Dòng chảy có thực
Tuy vẫn còn chút e ngại, nhưng sự thừa nhận của công chúng dành cho underground đã dần dần lớn. Cách đây ba năm, nhiều người đã ngạc nhiên khi chứng kiến thứ âm nhạc văn minh và cái tôi cá nhân đậm nét mà Sơn Tùng, Yanbi, FB Boiz, Mr.T… mang đến, từ một đêm nhạc của Bài hát yêu thích (những bài hát này đều do các nhạc sĩ uy tín đề cử tham gia chương trình). Đây gần như cũng là lần “phát lộ” đầu tiên của những cái tên này dù trước đó, họ đã làm mưa làm gió trong cộng đồng mạng. Năm 2011, bản rap Tau thích mi của Lil Big và Nothing in your eye của Yanbi/Mr.T đã cạnh tranh cùng Đàm Vĩnh Hưng, Hồ Ngọc Hà, Văn Mai Hương, Minh Hằng… trong top Video clip của năm của Zing Music Awards; Karik với bản rap Rắc rối được chính nhạc sĩ Quốc Trung chọn để tranh tài tại sân chơi Video âm nhạc Việt của kênh MTV Việt Nam…
Năm 2012, bài hát Thu cuối qua giọng hát của Hằng Bingboong khiến nhiều người thích thú tại chương trình Giọng hát Việt nhưng ít ai biết rằng tác giả bài hát chính là Mr.T và Yanbi, và bài hát này từng gây sốt trong underground thế nào. Thái Trinh – trước khi đến với Giọng hát Việt cũng là một gương mặt của underground.
Ở mùa đầu tiên của The Remix, khán giả không khỏi ngạc nhiên với tính hiện đại của những cái tên như Hoàng Touliver, Phúc Bồ... và năm nay là Sobin Hoàng Sơn. Họ, là những gương mặt của underground.
Cuộc lội ngược dòng ngoạn mục
Cho đến bây giờ, không còn ai xem Sơn Tùng, Hoàng Tôn là thành viên của underground nữa, mà đây đang là các ca sĩ trẻ có độ hot cao ở sân khấu nhạc trẻ. Những cái tên như Kimese, Suboi, Mr.A, Mr.T, Lil’Knight, Karik, Young Uno, Lynk Lee, Mr.Siro, Toàn Thắng… cũng đã nhận được sự nể nang từ chính các ca sĩ hay nhạc sĩ uy tín. Đây hoàn toàn không phải là những người trẻ rảnh rỗi đang chứng tỏ mình bằng việc chạy theo một phong trào thời thượng, như cách nghĩ của không ít người về underground từ nhiều năm trước. Thậm chí, họ lại đang được chính các ca sĩ chính thống săn lùng, mời mọc.
Đầu năm ngoái Suboi (nghệ danh của Hàng Lâm Trang Anh) đã trở thành ca sĩ Việt Nam đầu tiên được chọn bởi South by Southwest – lễ hội âm nhạc hàng năm của Mỹ, mỗi năm nhận được hơn 15.000 hồ sơ của các ca sĩ trên toàn thế giới đăng ký xét tuyển để tham gia. Trước đó, Suboi cũng là người được Hồ Ngọc Hà mời tham gia vào dự án My Apologize và I Don’t Care của mình, hay được Lưu Hương Giang chọn mời tham gia vào sản phẩm Đừng ngoảnh lại (cùng với một gương mặt underground khác là Cường Seven); Yanbi, Mr.T cũng được mời tham gia vào album của các ca sĩ chính thống; Hoàng Touliver đã góp một phần to lớn vào thành công của Tóc Tiên tại The Remix và sau đó là cái tên không thể thiếu trong các sản phẩm tiếp theo của nữ ca sĩ này.
Người mở đầu cho chuỗi chương trình Monsoon 2015 của nhạc sĩ Quốc Trung là Trần Toàn K300, và các ca sĩ tiếp theo là JustaTee, Big Daddy; nhạc sĩ Anh Quân từng mời L.K hợp tác trong dự án Chat với Mozart của ca sĩ Mỹ Linh… Thậm chí, có hẳn một đêm nhạc dành cho tín đồ underground với các cái tên như Justatee, Yanbi, Mr. T, Mr. A, Lil Knight, Hạnh Sino, DJ Dũng Mobile, DJ Tea Na…
[box type="download"] Khác với mainstream (hoặc overground – âm nhạc chính thống), underground có cách hoạt động và định danh mình theo một phương thức không giống như những gì công chúng vẫn thấy. Họ không cần sân khấu với những buổi chạy sô, không cần những bản album vật lý (băng, CD, VCD, DVD…), không tiếp thị mình trên các phương tiện truyền thông chính thống mà underground chinh phục khán giả trẻ chủ yếu trên không gian số. Hầu hết khởi đầu của thành viên underground là đam mê, với những sản phẩm phục vụ cho sở thích ca hát cá nhân, bằng các bản cover hoặc các bài hát tự sáng tác. Không quan tâm đến khuôn phép, không đặt nặng những nguyên tắc, giải tỏa chính mình và đặt nặng cái tôi cá nhân là điều rất dễ thấy ở underground. Chính vì thế, ở một khía cạnh khác, người ta không xem underground đơn thuần là một dòng nhạc mà còn là một lối sống, dĩ nhiên, là của người trẻ.[/box]
Thông minh, hiện đại, có xu hướng hòa nhập thế giới là những gì mà hai nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong và Dương Khắc Linh dành cho Sơn Tùng và FB Boiz. “Underground Việt ư? Họ là những người tài năng, và kiếm tiền nhiều không thua gì ca sĩ chính thống”, nhạc sĩ Hồ Hoài Anh cho biết.
Khi nhạc số chiếm lĩnh thị trường, underground lại trở thành đối tượng chính. Các clip ca nhạc nằm trong 10 clip được người Việt xem nhiều nhất năm 2015 theo thống kê của YouTube, không có gương mặt nào của mainstream, mà đó là clip của Phan Mạnh Quỳnh (bài Vợ người ta), Hồ Việt Trung và Hồ Quang Hiếu (phim ca nhạc Giải cứu tiểu thư), Sơn Tùng (Âm thầm bên em). Không chỉ thế, underground cũng đang bắt đầu “xâm lấn” điện ảnh, bằng việc trở thành diễn viên chính và thể hiện ca khúc chính của phim. Phim Yêu của đạo diễn Việt Max sẽ chẳng thể nào nhận được nhiều lời khen đến thế nếu thiếu nhạc phim, mà thể hiện ba ca khúc chính của phim không phải là ca sĩ nổi tiếng nào đó mà là Min (nhóm St.319), Justa Tee, Erik. Đạo diễn Ngô Quang Hải từng nhắm thẳng vào phân khúc khán giả của underground để chinh phục bằng phim Lọ Lem và Hoàng tử, với việc Yanbi là nam diễn viên chính và không gian âm nhạc trong phim cũng là của underground.
Nằm trong dòng chảy của thế giới, underground Việt đang ngày một trở thành điều không thể thiếu trong thị trường âm nhạc và dòng chảy của underground, với những gì được cho thấy, đã và ngày càng mạnh mẽ.
