Quốc Hùng -
Thị trường ô tô mới sụt giảm mạnh, các hãng xe liên tục giảm giá bán để thu hút khách hàng, khiến giới kinh doanh ô tô đã qua sử dụng (ô tô cũ) không kịp trở tay. Ghi nhận thực tế cho thấy, nhiều đại lý ô tô cũ dù chấp nhận bán huề vốn hoặc dưới giá mua vào nhưng cửa hàng vẫn vắng khách.
Hẹp dần đất sống
Việc các hãng xe mới liên tục giảm giá khiến nhiều cửa hàng xe cũ chạy theo không kịp. Ảnh: Thành Hoa
Lấy được bằng lái ô tô được hơn ba tháng nay, anh Tấn Hải nhà ở TPHCM có ý định mua chiếc xe đã qua sử dụng, một phần vì giá bán, một phần không phải “xót của” lỡ chẳng may xe bị va quệt, trầy xước vốn dễ xảy ra với những tài xế chưa có kinh nghiệm. Hải cho biết anh ấp ủ chiếc Honda CR-V sản xuất năm 2013 với giá rao bán trên các trang điện tử xe đã qua sử dụng với giá là khoảng 700 triệu đồng.
Tuy nhiên, khi biết ngày 8-8 vừa qua, Honda Việt Nam tung ra chương trình giảm giá mẫu CR-V đời mới từ 110-170 triệu đồng/xe, tùy loại, anh đã quyết định mua chiếc CR-V 2.0 AT được giảm 110 triệu đồng, xuống còn 898 triệu đồng. Trước đó không lâu, mẫu xe này có giá bán hơn 1 tỉ đồng.
“Mặc dù giá có chênh lệch khoảng 200 triệu đồng, nhưng mua được ô tô đời mới nhất, có kiểu dáng thiết kế thời trang và thể thao, công nghệ lại hiện đại hơn, tôi cảm thấy yên tâm hơn nhiều”, anh Hải cho biết.
Những người lần đầu mua ô tô như anh Hải hiện nay không hiếm. Nếu như trước đây khi nghĩ đến chuyện mua xe họ thường để mắt tới những chiếc xe cũ cho vừa túi tiền lại không phải lo lắng nhiều về chuyện va quẹt, thì nay nhiều người đang cân nhắc khi có thêm sự chọn lựa. Với tình trạng các hãng xe và đại lý ô tô liên tục giảm giá bán, tung nhiều chương trình khuyến mãi cạnh tranh trên thị trường làm cho giá xe mới không còn quá cách biệt với xe cũ, thị trường đang xuất hiện những người mua xe như anh Hải.
Việc rượt đuổi, dòm ngó nhau giảm giá bán của các hãng ô tô, đại lý trong những tháng liên tiếp gần đây khiến cho các nhà kinh doanh ô tô đã qua sử dụng vốn đã rất khó khăn giờ lại càng thêm khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng. Trao đổi với Sài Gòn Tiếp Thị, nhiều chủ cửa hàng kinh doanh ô tô cũ tại TPHCM than thị trường quá ế ẩm, và nếu tình trạng này kéo dài không chừng phải đóng cửa vì thua lỗ.
Thực tế cho thấy, từ đầu năm đến nay, thị trường ô tô mới trong nước đã có ít nhất bốn đợt giảm giá lớn và khuyến mãi của các hãng ô tô. Điều này khiến giới kinh doanh xe cũ trở tay không kịp. Cá biệt, có một số mẫu xe các hãng giảm lên đến 200 triệu đồng, mức giảm mà thị trường ô tô trong nước trước đây chưa hề thấy. Đó là chưa kể những đợt giảm giá quy mô nhỏ thường xuyên từ 5-20 triệu đồng/xe của các đại lý hoặc nhân viên bán hàng do chạy doanh số. Việc xe giảm giá liên tục khiến người tiêu dùng nghĩ rằng giá ô tô sẽ còn giảm nữa nên có tâm lý nghe ngóng thị trường, thay vì quyết định mua xe.
Không chỉ ở phân khúc xe có giá trung bình khá như Honda CR-V, Mazda CX 5, Toyota Fortuner, ngay cả những mẫu xe ở tầm trung, phổ thông vốn sôi động nhất của thị trường ô tô trong thời gian qua cũng có cuộc đua giảm giá cạnh tranh khốc liệt khiến cho các cửa hàng kinh doanh ô tô cũ mất dần đất sống.
Chủ một đại lý kinh doanh ô tô cũ trên quốc lộ 1A, TPHCM, cho rằng các đời xe xuống giá nhanh, cộng với việc các hãng giảm giá xe khá nhiều dẫn đến giá xe tầm 400-600 triệu đồng/chiếc như Mazda 2, Kia Cerato hay Hyundai i10, Accent, Honda City, Kia Morning có quá nhiều sự lựa chọn cho người tiêu dùng. Điều này khiến “đất sống” của thị trường xe cũ ngày càng teo tóp.
Bán lỗ vẫn ế
Ông Đức Toàn, chủ cửa hàng ô tô cũ trên đường Phạm Hùng, TPHCM, cho biết so với cùng kỳ năm ngoái, từ đầu năm đến nay lượng xe ô tô ở cửa hàng ông bán ra giảm khoảng 30%. Ông cho biết, nếu như năm ngoái, mỗi tháng cửa hàng ông bán ra được khoảng 15 xe, thì hiện nay số lượng chỉ còn khoảng 10 xe. Với ông Toàn, kết quả này còn tương đối tốt so với các cửa hàng khác khi số lượng xe bán ra giảm đến 60-70%. Những tháng gần đây, tình hình kinh doanh còn sụt giảm mạnh hơn, nhiều cửa hàng thậm chí không có giao dịch, với nguyên nhân được ông Toàn viện dẫn là sự điều chỉnh giá xe của do các hãng lắp ráp ô tô trong nước.
Ông Toàn cho biết, nếu như trước đây ô tô cũ mua vào để 3-4 tháng sau bán ra vẫn có lời, thì hiện nay thị trường đã khác. “Bây giờ mua xe vào phải tính toán thật kỹ, phải có chiến lược kinh doanh, nếu không thì khó mà trụ được bởi thị trường bây giờ đã khác trước rất nhiều”, ông Toàn nói. Để tồn tại được, cửa hàng ông phải “lướt sóng” thật nhanh, xe mua vào bán ra chỉ trong vòng 1-2 tuần, “để lâu hơn thì chắc chắn bị lỗ”. Dù biết vậy, nhưng do các hãng xe thay đổi và giảm giá bán xe mới quá nhanh, nên cửa hàng ông Toàn cũng phải chấp nhận bán lỗ một vài mẫu xe trong thời gian qua vì không xoay xở kịp.
Ông Toàn nhẩm tính, từ đầu năm đến nay, cộng dồn các đợt giảm giá của các hãng xe và đại lý thì tổng mức giảm của xe ô tô mới khoảng 15%, còn những mẫu xe ô tô cũ đã giảm lên đến khoảng 30%. Do đó, nếu không đẩy nhanh những xe đã mua vào thì chắc chắn bị lỗ nặng. Điều nghịch lý của thị trường hiện nay là giá xe càng giảm thì thị trường càng vắng khách, ông Toàn nói. Theo ông, việc giảm giá liên tục của các hãng xe trong thời gian qua và thông tin trên các phương tiện truyền thông chưa chính xác, dẫn đến người tiêu dùng có tâm lý nghĩ rằng giá xe sẽ còn giảm nữa nên chưa mua.
Ghi nhận thực tế tại những điểm tập trung bán xe đã qua sử dụng trên đường An Dương Vương (quận 5, quốc lộ 1A, quốc lộ 13, quận Thủ Đức, thấy từ đầu năm đến nay lượng khách mua cũng đã giảm mạnh so với những năm trước. Sức mua giảm khiến một số cửa hàng đang chật vật để duy trì kinh doanh. Xe mua vào rồi bán ra chậm, trong khi tiền thuê mặt bằng, tiền lương nhân viên, lãi vay ngân hàng chồng chất lên chi phí kinh doanh. Đã có một số hàng phải đóng cửa, hoặc chuyển hướng kinh doanh sang lĩnh vực khác.
Ngay cả các đại lý bán xe mới lâu nay cũng nhận mua lại xe của mình đã bán trước đó để giúp khách hàng đổi xe mới cũng cho biết, việc kinh doanh xe mới chật vật nên giao dịch xe cũ cũng khó khăn theo. Một trưởng phòng kinh doanh của một thương hiệu ô tô Mỹ có văn phòng ở quận 7, TPHCM cho biết giá xe mới lao dốc, vì vậy nếu không bám sát giá cả thị trường thì nhiều khả năng mua xe cũ vài ba hôm đã thấy lỗ. Do đó, mấy tháng qua của hàng ông không dám mua xe cũ của khách mà chỉ nhận ký gửi rao bán giúp. Tuy nhiên, giao dịch rất chậm.
Theo cam kết, thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ các nước trong khu vực ASEAN về Việt Nam sẽ giảm về mức 0% bắt đầu từ năm 2018 so với mức 30% hiện nay. Viễn cảnh này khiến nhiều người tiêu dùng có tâm lý chờ đợi.
Một số người trong ngành dự báo, từ nay đến cuối năm, thị trường ô tô sẽ tiếp tục giảm. Song cũng có người cho rằng, rất khó để có ô tô giá rẻ sau năm 2018 vì ngoài thuế nhập khẩu, ô tô vẫn chịu tác động từ nhiều loại thuế, phí khác. Mặt khác, thị trường ô tô trong nước không chỉ nhập khẩu ở khu vực ASEAN mà còn các thị trường lớn khác như Nhật, Hàn Quốc, Ấn Độ, Mỹ, châu Âu, những thị trường chưa được hưởng lợi gì nhiều về thuế nhập khẩu ô tô mà Việt Nam cam kết.
Sẽ khó nhập ô tô cũ?
Mặc dù thị trường kinh doanh xe đã qua sử dụng đang khó khăn, nhưng sắp tới đây nguồn xe cũ sẽ không nhiều như hiện nay. Bởi mới đây, Bộ Công Thương đã gửi văn bản lên Chính phủ về điều kiện nhập khẩu ô tô cũ, với hai phương án ràng buộc đối với doanh nghiệp nhập khẩu.
Phương án thứ nhất buộc doanh nghiệp nhập khẩu ô tô cũ phải có giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng của nhà sản xuất ở nước ngoài, và thay mặt nhà sản xuất triệu hồi xe khi xảy ra lỗi. Còn phương án thứ hai cho phép ô tô cũ nhập về không cần giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng.
Tuy nhiên, với quan điểm bảo vệ môi trường, lợi ích của người tiêu dùng, Bộ Công Thương đề xuất chọn phương án thứ nhất, nghĩa là doanh nghiệp nhập khẩu phải có giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng, giống như nhập ô tô mới, vốn đã “giết chết” nhiều nhà nhập khẩu ô tô nhỏ lẻ trong nhiều năm qua.
Theo Bộ Công Thương, so với xe mới, ô tô cũ thường tiềm ẩn nhiều rủi ro về kỹ thuật, an toàn. Trên thực tế nhiều trường hợp ô tô cũ nhập về mắc lỗi kỹ thuật, không đủ điều kiện lưu hành, hoặc đăng kiểm tại nước sở tại nên được xuất sang nước thứ ba, đẩy rủi ro về phía người tiêu dùng nước nhập khẩu. Nếu được Chính phủ đồng ý, đây sẽ được coi là điều kiện đính kèm nghị định quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô đang được trình Chính phủ, nhằm kiểm soát chất lượng xe đã qua sử dụng.
Nếu đề xuất này được thông qua, việc nhập ô tô cũ sẽ khó khăn. Lúc đó, các doanh nghiệp, cửa hàng nhỏ lẻ chỉ còn cách kinh doanh ô tô cũ ở thị trường trong nước.